Το 6-0 της ΟΠΑΠ ΑΕ ή η συνταγή θριάμβου του μονοπωλίου του τζόγου
Το 6-0 είναι γενικά ένα δύσκολο σκορ στο ποδόσφαιρο, τουλάχιστον εάν μιλάμε για ισοδύναμες ομάδες. Πάντως, η ΟΠΑΠ ΑΕ μπορεί να περηφανεύεται ότι κατάφερε να φτάσει αυτό το σκορ, αφού κέρδισε όλες τις μάχες που χρειάστηκε να δώσει απέναντι σε αυτή την κυβέρνηση. Ή μήπως πολύ απλά η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου τής πρόσφερε αυτό το θριαμβευτικό σκορ;
Το πρώτο τέρμα το πέτυχε η ΟΠΑΠ ΑΕ στη μεγάλη σύγκρουση για τη φορολόγηση του τζόγου. Θυμίζουμε ότι η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου, είχε αρχικά δεσμευτεί για την αύξηση του ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση (που σήμαινε και στα φροντιστήρια και κέντρα ξένων γλωσσών). Μπροστά στην κατακραυγή για ένα εμφανώς κοινωνικά άδικο μέτρο, επέλεξε να το αντικαταστήσει με τη φορολόγηση του τζόγου. Η αρχική πρόταση ήταν ένα ειδικό τέλος 5 λεπτών ανά στήλη παιχνιδιού του ΟΠΑΠ. Απέναντι σε αυτό το μέτρο, που φορολογούσε μια αντικοινωνική πρακτική όπως τον τζόγο, η διοίκηση της ΟΠΑΠ έκανε ό,τι μπορούσε για να μην περάσει. Απείλησε ότι δεν θα προχωρήσει στην επένδυση με τις παιχνιδομηχανές VLTs (τα γνωστά «φρουτάκια»), προχώρησε σε προσφυγή στο Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο του Λονδίνου, ενώ παράλληλα πρόβαλε κάθε πιθανό κώλυμα ως προς τη συμμόρφωσή της με τα μέτρα. Παράλληλα, ενεργοποίησε όλες τις πολιτικές προσβάσεις της στην κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Επικρατείας Αλέκου Φλαμπουράρη αλλά και του ηγέτη των ΑΝΕΛ Πάνου Καμμένου. Το αποτέλεσμα ήταν η κυβέρνηση να ανακρούσει μεγαλοπρεπώς πρύμναν και να καταλήξουμε σε ένα τέλος 35% επί των κερδών από τα τυχερά παιχνίδια, λύση που ικανοποίησε πλήρως την πλευρά της ΟΠΑΠ ΑΕ.
Το δεύτερο γκολ χρειάστηκε αρκετή προσπάθεια. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε διορίσει εξαρχής στη θέση του προέδρου της ΕΕΕΠ, που είναι η ανεξάρτητη αρχή που επιβλέπει τον τζόγο, τον Αντώνη Στεργιώτη. Ο Στεργιώτης, άνθρωπος της Αριστεράς, αλλά με μεγάλη επαγγελματική διαδρομή στον χώρο του τζόγου και άρα γνώστη του θέματος, κάθισε και ξανακοίταξε τον κανονισμό λειτουργίας για τα VLTs, μια που αυτά είναι το μεγάλο πεδίο του ανοίγει, από τη στιγμή που η ΕΕ –για να μην το ξεχνάμε…– υποχρέωσε την Ελλάδα να τα επανανομιμοποιήσει μετά τις καταδικαστικές αποφάσεις του Ευρωδικαστηρίου για την προηγούμενη απαγόρευσή τους. Τα «φρουτάκια» είναι γνωστό ότι κρύβουν δύο βασικούς κινδύνους. Ο ένας είναι ότι θεωρούνται –και είναι– τόσο εθιστικά ώστε με μεγάλη ευκολία μπορούν να χαθούν περιουσίες ακόμη και στα νέα μίνι καζίνο της γειτονιάς. Ο δεύτερος το γεγονός ότι μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Ο Στεργιώτης φρόντισε ο κανονισμός να περιλαμβάνει όριο στο πόσο μπορεί να παίζει κάποιος, αλλά και πλήρη ταυτοποίηση –και με ΑΦΜ– ώστε να αποφεύγεται το ξέπλυμα, ενώ φρόντιζε να υπάρχουν ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των καταστημάτων με VLTs για να μη μετατρέπονται γειτονιές σε μίνι Λας Βέγκας. Εδώ η ΟΠΑΠ ΑΕ ενεργοποίησε και πάλι όλα τα μέσα που διέθετε, απείλησε ότι δεν θα συνεχίσει με την επένδυση, ξεκίνησε προσφυγή σε διεθνές διαιτητικό δικαστήριο και, παρότι στην αρχή είχε φανεί ότι ο Τσακαλώτος αντιστεκόταν, με την πρώτη ευκαιρία ο Στεργιώτης αποπέμφθηκε και η ΕΕΕΠ έγινε και πάλι «φιλική για τον χρήστη».
Το τρίτο γκολ μπήκε καπάκι στο δεύτερο και αφορούσε την αλλαγή του κανονισμού για τα «φρουτάκια» σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ΟΠΑΠ ΑΕ. Αυξήθηκαν τα όρια και τα ωράρια που μπορεί κάποιος να παίζει, καταργήθηκαν οι ελάχιστες αποστάσεις ανάμεσα στα καταστήματα και περιορίστηκαν οι απαιτήσεις ταυτοποίησης των παικτών.
Το τέταρτο γκολ αφορούσε τις προβλέψεις του Ν. 4446/2016, που στην αρχική του εκδοχή απαγόρευε στα πρακτορεία του ΟΠΑΠ να παρέχουν υπηρεσίες Αντιπροσώπου Παροχής Υπηρεσιών Πληρωμής, κοινώς να εισπράττουν λογαριασμούς ΔΕΚΟ, να προσφέρουν υπηρεσίες ηλεκτρονικού χρήματος κ.λπ. Μετά από μεγάλες πιέσεις το σχετικό άρθρο αποσύρθηκε προς ικανοποίηση της ΟΠΑΠ ΑΕ, η οποία σκοπεύει να μπει χοντρά και σε αυτή την αγορά.
Το πέμπτο γκολ αφορούσε την αλλαγή του κανονισμού των πρακτορείων που ετοίμασε η ΕΕΕΠ. Πλέον, τα πρακτορεία θα μπορούν να λειτουργούν και ως «καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος», δηλαδή να προσφέρουν και φαγητό, ποτό κ.λπ. Η αλλαγή αυτή ήταν αναγκαία για να είναι «ολοκληρωμένη» η διασκέδαση στα μίνι καζίνο με τα «φρουτάκια» που οραματίζεται η ΟΠΑΠ ΑΕ.
Το 6-0 έπρεπε να κάμψει τη σκληρή άμυνα των πρακτόρων, καθώς αφορούσε την αλλαγή της σύμβασης για τα καταστήματα, κάτι που σημαίνει πολύ χειρότερους όρους για τους πράκτορες, ιδίως τα μικρά πρακτορεία που κινδυνεύουν να δουν πολύ μικρότερα έσοδα. Εδώ χρειάστηκε και πάλι η πίεση και από την ΟΠΑΠ ΑΕ αλλά και από την ΕΕΕΠ που νομιμοποίησε τον εκβιασμό του Οργανισμού έναντι των πρακτόρων, οι οποίοι αναγκάστηκαν να συρθούν στην αποδοχή της νέας λεόντειας σύμβασης.
Με αυτό τον τρόπο σήμερα η ΟΠΑΠ ΑΕ έχει φτάσει να κατέχει το μεγαλύτερος μέρος της αγοράς του τζόγου διεκδικώντας ουσιαστικά ένα μονοπώλιο. Από το 1,9 δισ. του νόμιμου τζόγου στην Ελλάδα, η ΟΠΑΠ ΑΕ έχει το 1,4 δισ., με τα καζίνο να έχουν περίπου 250 εκατ. και τον νόμιμο διαδικτυακό τζόγο να φτάνει περίπου τα 200-250 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος του τζόγου στην ΟΠΑΠ ΑΕ, σε αντίθεση με τον ηλεκτρονικό τζόγο, είναι ανώνυμο, γεγονός που διευκολύνει και το ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος. Παρ’ όλα αυτά, η ΟΠΑΠ ΑΕ προσπαθεί να παρουσιαστεί και ως πάτρονας της «επιχειρηματικότητας». Η πρόσφατη ανακοίνωση των 20 αναπτυσσόμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θα χρηματοδοτηθούν μέσω του Προγράμματος Ανάπτυξης από τον ΟΠΑΠ έλαβε μεγάλη δημοσιότητα από τα ελληνικά ΜΜΕ, τα οποία άλλωστε δεν ξεχνούν ότι ο ΟΠΑΠ σήμερα είναι ο μεγαλύτερος παίκτης στη διαφημιστική αγορά (κάτι που εξηγεί και τη σχετική σπανιότητα αρνητικής αρθρογραφίας για τη δραστηριότητα της εταιρείας).
Το επόμενο μεγάλο βήμα της ΟΠΑΠ ΑΕ είναι η επένδυση στα «ηλεκτρονικά πορτοφόλια» (e-wallet). Εταιρεία του ομίλου της ΟΠΑΠ ΑΕ έχει από καιρό αποκτήσει την Payzone Hellas, που έχει τις τερματικές μηχανές για τις κάρτες κινητών paysafe και διάφορες υπηρεσίες πληρωμών. Τον περασμένο Σεπτέμβρη η ΟΠΑΠ ΑΕ προχώρησε στην ίδρυση της ΤΩΡΑ ΓΟΥΟΛΕΤ ΑΕ που θα εξυπηρετήσει αυτό το άνοιγμα. Ο στόχος της επένδυσης σε τέτοια ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής είναι προφανής: πρακτικά ο σκοπός είναι ο συνταξιούχος που παίρνει τη σύνταξη στο Tora-wallet του να πηγαίνει αμέσως να την τρώει στα «φρουτάκια». Αν σε αυτό προσθέσουμε ότι τα νέα πρακτορεία θα μπορούν να εμπορεύονται και υπηρεσίες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, γίνεται σαφές ότι το όραμα του μάνατζερ Ντέιμιεν Κόουπ αλλά και του έλληνα «μικρομετόχου» Δ. Μελισσανίδη σε σχέση με τον ΟΠΑΠ δεν είναι απλώς το μονοπώλιο σε έναν ανεξέλεγκτο τζόγο, αλλά και η αξιοποίηση αυτής της θέσης για την επέκταση σε ένα ευρύτερο φάσμα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Πάντα με τη φιλική διευκόλυνση των διαχειριστών της πολιτικής εξουσίας. Ομολογουμένως, συνταγή θριάμβου…