Ταφόπλακα από Ευρωβουλή στον νέο λιγνίτη της ΔΕΗ
Στην χθεσινή ψηφοφορία, η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταψήφισε τις τροπολογίες που στην πράξη σήμαιναν την επιδότηση των δύο νέων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Το μήνυμα προς την Ελλάδα είναι ξεκάθαρο: ο ρυπαίνων πληρώνει, χωρίς εξαιρέσεις.
Με αποκορύφωμα τη χθεσινή ψηφοφορία στην Ευρωβουλή, εκεί όπου παίχτηκε το μέλλον της ενέργειας για την Ευρώπη, η Ελλάδα έδειξε τους τελευταίους μήνες τον πιο βρόμικο εαυτό της: οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ κατέθεσαν τροπολογία που θα άνοιγε τον δρόμο της ΔΕΗ για κατασκευή δυο νέων λιγνιτικών μονάδων στην Κοζάνη και τη Φλώρινα. Η τροπολογία καταψηφίστηκε.
Συγκεκριμένα, στην ψηφοφορία της 15ης Φεβρουαρίου, η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταψήφισε τις τροπολογίες που στην πράξη σήμαιναν την επιδότηση της Πτολεμαΐδας V και της Μελίτης II των δύο νέων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Αν και η σημερινή απόφαση χαμηλώνει συνολικά τον ευρωπαϊκό πήχη για την εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού, εντούτοις το μήνυμα προς την Ελλάδα είναι ξεκάθαρο: ο ρυπαίνων πληρώνει, χωρίς εξαιρέσεις. Αντίστοιχες τροπολογίες είχαν κατατεθεί πριν μήνες και από άλλους έλληνες ευρωβουλευτές, αλλά είχαν απορριφθεί από την Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Περιβάλλον, τη Δημόσια Υγεία και Ασφάλεια Τροφίμων (ENVI) και ευτυχώς δεν επανήλθαν.
Είχαν επίσης προηγηθεί απορριπτικές απαντήσεις του Επιτρόπου Ενέργειας στο ίδιο επίμονο αίτημα από τον πρώην Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τον Πρόεδρο της ΔΕΗ, αλλά και τον ευρωβουλευτή Νότη Μαριά.
Η χθεσινή απόφαση είναι καθοριστική, αφού χωρίς δωρεάν δικαιώματα εκπομπών οι πανάκριβες νέες λιγνιτικές μονάδες που σχεδιάζει η ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία είναι ξεκάθαρα οικονομικά ασύμφορες. Αυτό παραδέχθηκε πρόσφατα και ο ίδιος ο πρόεδρος της ΔΕΗ σε συνέδριο του Economist.
Την ίδια ώρα ο δήμαρχος της ταλαιπωρημένης Κοζάνης έχει βάλει πλώρη για τη μεταλιγνιτική εποχή, σε πείσμα όλων των πολιτικών ηγεσιών της χώρας: σε επιστολή του προς τους ευρωβουλευτές από την Ελλάδα, ο Λευτέρης Ιωαννίδης ζητά να στηρίξουν τη δημιουργία του περίφημου Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, σημειώνοντας πως «στην περιοχή μας ήδη βιώνουμε μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση (30% ανεργία, 70% ανεργία των νέων), η οποία είναι αποτέλεσμα του μονοδιάστατου μοντέλου ανάπτυξης, που στηρίχθηκε στην εκμετάλλευση του λιγνίτη, ενώ τα επόμενα χρόνια, με την περαιτέρω και σταδιακή μείωση της λιγνιτικής ισχύος, αναμένεται η κρίση να μεγαλώσει, εάν δεν ληφθούν έγκαιρα τα αναγκαία μέτρα».
Τα αναγκαία μέτρα και οι προοπτικές ζωντανέματος της οικονομίας της Δυτικής Μακεδονίας (που εδώ και χρόνια είναι πρώτη σε ποσοστά ανεργίας), έχουν περιγραφεί στον «Οδικό χάρτη μετάβασης στη μεταλιγνιτική περίοδο για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας» που πρότεινε το WWF πέρυσι και έθεσε σε δημόσιο διάλογο. Σίγουρα, όταν αυτός ο διάλογος ανοίξει για τα καλά, θα διατυπωθούν και άλλα μέτρα και πολιτικές που θα δώσουν ζωή στη μαρασμένη οικονομία των λιγνιτοκρατούμενων περιοχών της χώρας.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν υπόσχεται τη γενναία στροφή που χρειαζόμαστε για να φθάσουμε τους στόχους που θέτει η Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Για παράδειγμα, η τσιμεντοβιομηχανία θα συνεχίσει να λαμβάνει δωρεάν δικαιώματα εκπομπών και την περίοδο 2021-2030 – μέσω αυτού του μηχανισμού, η τσιμεντοβιομηχανία αποκόμισε πέντε δισεκατομμύρια ευρώ την περίοδο 2008-2015. Όμως οι πιέσεις για μεγαλύτερη αποδυνάμωση του μόνου, δυστυχώς, αποτελεσματικού μηχανισμού που υπάρχει για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, του λεγόμενου και «χρηματιστηρίου ρύπων», ήταν τόσο έντονες, ώστε αναμφίβολα αυτό το αποτέλεσμα είναι μια πολύ σημαντική νίκη.
Η επόμενη μέρα είναι γεμάτη ερωτήματα. Στο Συμβούλιο των υπουργών Περιβάλλοντος που θα λάβει την τελική απόφαση, θα εκμεταλλευτεί ο υπουργός Σωκράτης Φάμελλος την ευκαιρία για την Ελλάδα; Γιατί η ΔΕΗ επιλέγει να καταχρεωθεί σε γερμανικές τράπεζες και να δεσμευθεί για αγορά καινούριου γερμανικού εξοπλισμού μόνο και μόνο για να χτίσει παλιοκαιρισμένες, ρυπογόνες και ζημιογόνες λιγνιτικές μονάδες; Πότε η ΔΕΗ θα γίνει η καλή δημόσια επιχείρηση που θέλουμε και χρειαζόμαστε για να σταθεί μπροστάρης στην επανάσταση της καθαρής ενέργειας και ενεργειακής ασφάλειας;
