Robin Beer: «Μας ενδιαφέρει πάντα να ερευνούμε ιστορίες που έχουν να κάνουν με ετερότητα»
Συνέντευξη στον Ηλία Μπιστολά με αφορμή την παράσταση Frida κι άλλο
– Για αρχή παρουσιάστε μας το έργο «Frida Κι Άλλο».
Robin Beer: Η “Frida Κι Άλλο” είναι μια θεατρική παράσταση βασισμένη στο χαρακτήρα της Μεξικανής ζωγράφου Frida Kahlo. Το κείμενο είναι πρωτότυπο και η παράσταση στηρίζεται στο συνδυασμό κειμένου και ηθοποιού με προβολή animation, live video και ένα δυνατό soundscape ώστε να φέρουμε στην ζωή τη Frida και τον κόσμο της.
– Τι ήταν αυτό που σας κέντρισε το ενδιαφέρον στον χαρακτήρα της Φρίντα Κάλο;
Robin Beer: Γενικά, ως θεατρική ομάδα, φτιάχνουμε παραστάσεις από το μηδέν. Όσoν αφορά το ανθρώπινο στοιχείο στις δουλειές μας, μας ενδιαφέρει πάντα να ερευνούμε ιστορίες που έχουν να κάνουν με ετερότητα, με την ταυτότητα και το ταξίδι προς την ολοκλήρωση, την πραγμάτωση αυτό που o Γιούνγκ αποκαλεί εξατομίκευση. Η Kahlo μας ενδιαφέρει γιατί βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ ανεξαρτησίας και εξάρτησης σε σχέση με την τέχνη της, την επαφή με το εαυτό της, τους άνδρες που την περιβάλλουν και την ιστορική περίοδο στην οποία ζούσε. Ωστόσο, αντί να προσπαθήσουμε να αναδημιουργήσουμε μια ιστορική εκδοχή της, την τραβάμε, χτυπώντας και ουρλιάζοντας, στον δικό μας κόσμο σαν περήφανη βορρά προς τα θηρία.
Πέρα από ενδεχόμενες υφολογικές ομοιότητες, υπάρχει μια «λογική» που να συνδέει την προηγούμενη προσπάθειά σας, την Αγγελική, με τη Φρίντα;
Robin Beer: Τόσο η Φρίντα της Επανάστασης του Μεξικό όσο και η Αγγελική του ’22 είναι γυναίκες που αναγκάζονται, λόγω συνθηκών και προσωπικότητας, να αντιμετωπίσουν τον εαυτό τους. Δεν ξέρω αν οι βίαιες εμπειρίες ζωής και θανάτου της Frida μπορούν να συγκριθούν σε φρικαλεότητα με τη βίαιη εμπειρία ζωής και θανάτου της Αγγελικής, αλλά μπορούμε να δούμε πως και στις δυο περιπτώσεις οι ηρωίδες μας βιώσαν την καταπίεση σε έναν κόσμο πατριαρχικό και πάσχισαν να κατακτήσουν μια αλήθεια πολύ προσωπική: Η Αγγελική που, ως παιδί, πολύ βίαια χάνει την οικογένειά της, αναζητά συνεχώς τη μητέρα της, κι έτσι ουδέποτε επηρεάζεται από τον πόλεμο πολιτικής ταυτότητας που ξεσπά γύρω της και εν τέλει βρίσκει την ηρεμία της μέσα από τη μητρότητα. Με τον ίδιο τρόπο (και πάνω κάτω την ίδια εποχή) η Frida βρίσκει τον εαυτό της σε μια ταραχώδη εποχή γεμάτη ακραία ιδεολογία, ανδρική κυριαρχία και παραμόρφωση, και όλα αυτά καταφέρνει να τα ανατρέψει με μερικές από τις πιο προσωπικές και (γι’ αυτό) όμορφες αυτοπροσωπογραφίες στην ιστορία της ζωγραφικής. Ήταν μια βαθιά αντιφατική φιγούρα, που ζούσε σε ένα επίπεδο προσωπικής αλήθειας και αυτονομίας εξαπατώντας ταυτόχρονα τον εαυτό της και ούσα εξαιρετικά εξαρτημένη από τους άλλους. Ενθάρρυνε την εξάπλωση και το χτίσιμο του μύθου της και ταυτόχρονα εξερευνούσε μύχια κομμάτια του εαυτού της. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο μύθος αυτός έχει πλέον γίνει άκρως εμπορικός και εμπορεύσιμος και η φήμη της έχει ξεπεράσει σε μεγάλο βαθμό εκείνη του συζύγου του Ντιέγκο Ριβέρα, του οποίου οι πίνακες μεγάλων ιδεολογικών θεμάτων δεν έχουν πάρει ποτέ την προσοχή της ποπ κουλτούρας.
Σώμα, εικόνα, ήχος, θεατρικό παιχνίδι … Παρά τη «διαλεκτική» των εν λόγω όρων που συγκροτούν την παράστασή σας, υπάρχει κάτι το οποίο να κυριαρχεί;
Robin Beer: Ω! Ελπίζουμε όχι! Θεωρούμε ότι κάθε στοιχείο της δουλειάς μας είναι εξίσου σημαντικό: Από τον φωτισμό και τον ήχο, μέχρι το κείμενο, το σώμα και το βίντεο. Προσπαθούμε να εναρμονίσουμε τα πάντα και αυτό σημαίνει ότι τίποτα δεν πρέπει να υπάρχει εκεί, εάν η ιστορία δεν το απαιτεί. Μπορούμε όμως να πούμε ότι το σώμα είναι το σημείο εκκίνησης – γιατί με το σώμα αντιλαμβάνεται κι ο θεατής. Δεν μας ενδιαφέρει να κοιτάμε τη δουλειά μας εγκεφαλικά . Αν δεν δονούνται τα σωθικά των θεατών, έχουμε χάσει το στόχο.
Ποιος είναι ο δρόμος –αν υπάρχει δρόμος- για να ενθυλακωθούν οι τεχνικές του σωματικού θεάτρου, σε μια «γλώσσα» και μια αφήγηση που να αφορά την ελληνική θεατρική πραγματικότητα;
Robin Beer: Για εμάς ο ίδιος ο όρος “σωματικό θέατρο” είναι προβληματικός καθώς διαχωρίζει τη θεατρική δουλειά από άλλες πιο επικρατούσες (mainstream) τάσεις θεάτρου. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σύγχυση της δουλειάς με άλλα αρκετά ξεχωριστά είδη όπως τσίρκο ή χορό. Εμείς αποζητούμε ένα είδος θεάτρου που μπορεί να επιδρά με το κοινό (ανεξαρτήτως εθνικής ταυτότητας) κατά τρόπους που παραστάσεις βασισμένες μόνο στο κείμενο πασχίζουν να επιτύχουν. Ο ακαδημαϊκός όρος “total theatre” ίσως είναι πιο κοντά στην κατανόησή μας για το τι κάνουμε και με αυτό εννοούμε ένα θέατρο όπου σε όλα τα στοιχεία- και όχι μόνο στο κείμενο- μιας παράστασης δίνεται η ίδια έμφαση. Φυσικά με λίγο κοινό νου αυτό αποκαλείται (και είναι) απλά και σταράτα ΘΕΑΤΡΟ. Και ο “δρόμος” μας για αυτό το θέατρο λέμε πως είναι η ιστορία. Λέμε πως αν η ιστορία δεν “παίζει”, δεν είναι ζωντανή, τότε δεν υπάρχει θέατρο. Ίσως είναι “live art” αλλά όχι απαραίτητα θέατρο.
Ιδανικά, τι θα θέλατε να έχει κερδίσει ο θεατής μετά το τέλος της παράστασής σας;
Robin Beer: Τη συγκίνηση, την ταύτιση, την κάθαρση. Θέλουμε να “κινηθεί” από την εμπειρία. Θέλουμε οι θεατές να πάρουν εικόνες, συναισθήματα και σκέψεις που θα τους κάνουν να αμφισβητήσουν την εξαίσια δύναμη μαζικών ιδεών που μας απομακρύνουν από τον εαυτό μας. Θέλουμε να φύγουν με την μαγική αίσθηση πως συνάντησαν μια Frida – την οποιαδήποτε Φρίντα- με τους δικούς της όρους, σε ένα χώρο που αντανακλά δυναμικά την δική της πραγματικότητα και της επέτρεψαν να μοιραστεί μαζί τους τούς τρόπους με τους οποίους έγινε ο εαυτός της.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Robin Beer: Εξακολουθεί να μας ενδιαφέρει η σύγκρουση μεταξύ των μεγάλων και των μικρών σημείων της κοινωνικής πραγματικότητας, της πολιτικής, της «μεγάλης κοινωνίας» και της προσωπικής συνείδησης. Αυτό το ενδιαφέρον μάλλον, στην επόμενη μας δουλειά, μας οδηγεί προς το κοινωνικό θρίλερ και την επαναξέταση του”κατηγορώ!”. Η αλληλεπίδραση του νόμου με εκείνους που ο νόμος θεωρεί υπαίτιους είναι πλούσιο έδαφος. Το μόνο σίγουρο πάντως, είναι πως, θα συνεχίζουμε να βάζουμε σώμα, προβολή, και μεγάλες δόσεις χιούμορ. Ίσως επιστρέψουμε και σε πιο παραδοσιακές μορφές κουκλοπαιχτικής. Θα δείξει. Πιο πρακτικά, θα περιοδεύσουμε με την Φρίντα μας σε προορισμούς στην Ελλάδα αλλά και την Κύπρο ενώ θα λείψουμε για κάποιους μήνες στο εξωτερικό με παραστάσεις, των Complicite.
Τοποθεσία: Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41, Γκάζι-Μετρό Κεραμεικός
Ημερομηνία: Από τις Από τις 24/1: Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21.00
Πληροφορίες: Τηλ.: 2103455020
Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος: 10 ευρώ, 5 ατέλειες
https://www.viva.gr/tickets/theater/theatro-104/frida-ki-allo/
