Νέες δίκες για τους οκτώ τούρκους αξιωματικούς
Εκ νέου αντιμέτωποι με τις ελληνικές δικαστικές αρχές βρίσκονται οι οκτώ τούρκοι αξιωματικοί, που έχουν καταφύγει στη χώρα μας μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του καθεστώτος Ερντογάν, τον περασμένο Ιούλιο. Το Συμβούλιο Εφετών θα εξετάσει, αύριο Τρίτη 25 Απριλίου, το αίτημα της Τουρκίας να εκδοθούν τρεις από τους οκτώ, ενώ για τους άλλους πέντε, για τους οποίους εκκρεμεί επίσης παρόμοιο αίτημα, δεν έχει οριστεί ακόμη δικάσιμος. Τα νέα αυτά αιτήματα είχαν υποβληθεί αμέσως μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου, στις 26 του περασμένου Ιανουαρίου, να απορρίψει τα προηγούμενα αιτήματα των τουρκικών αρχών και να μην εκδώσει τους οκτώ αξιωματικούς.
Εκ νέου αντιμέτωποι με τις ελληνικές δικαστικές αρχές βρίσκονται οι οκτώ τούρκοι αξιωματικοί, που έχουν καταφύγει στη χώρα μας μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του καθεστώτος Ερντογάν, τον περασμένο Ιούλιο. Το Συμβούλιο Εφετών θα εξετάσει, αύριο Τρίτη 25 Απριλίου, το αίτημα της Τουρκίας να εκδοθούν τρεις από τους οκτώ, ενώ για τους άλλους πέντε, για τους οποίους εκκρεμεί επίσης παρόμοιο αίτημα, δεν έχει οριστεί ακόμη δικάσιμος. Τα νέα αυτά αιτήματα είχαν υποβληθεί αμέσως μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου, στις 26 του περασμένου Ιανουαρίου, να απορρίψει τα προηγούμενα αιτήματα των τουρκικών αρχών και να μην εκδώσει τους οκτώ αξιωματικούς.
Ο Άρειος Πάγος είχε συνεδριάσει, τον περασμένο Ιανουάριο, σε τρεις συνθέσεις. Για τους τέσσερις πρώτους αξιωματικούς, η απόφαση ήταν ομόφωνη, για τους επόμενους δύο το δικαστήριο αποφάσισε με μειοψηφία ενός μέλους, και για τους δύο τελευταίους η απόφαση ήταν και πάλι ομόφωνη. Οι εισαγγελείς και στις τρεις συνθέσεις είχαν εισηγηθεί την απόρριψη του αιτήματος έκδοσης για όλους τους αξιωματικούς. Επί της ουσίας, το ανώτατο δικαστήριο δέχτηκε τη θέση των αξιωματικών ότι η έκδοσή τους στην Τουρκία θα τους εξέθετε σε βασανιστήρια και ταπεινωτική μεταχείριση και ότι δεν υφίσταται η εγγύηση της δίκαιης δίκης. Η απόφαση του Αρείου Πάγου είναι αμετάκλητη και ο υπουργός Δικαιοσύνης δεν έχει δικαίωμα να την ανατρέψει, όπως θα ίσχυε στην περίπτωση που το δικαστήριο είχε αποφασίσει να τους εκδώσει.
Μαζί με την απόρριψη του αιτήματος της Τουρκίας, ο Άρειος Πάγος είχε διατάξει και την άρση της κράτησης των αξιωματικών – αν δεν επιβαλλόταν για άλλους λόγους. Οι οκτώ εξακολουθούν να βρίσκονται υπό κράτηση στο αστυνομικό τμήμα του Ολυμπιακού Χωριού. Οι αιτήσεις ασύλου που έχουν υποβάλει εκκρεμούν σε διάφορα στάδια της διαδικασίας – ενώ, βάσει των όσων ισχύουν συνήθως, θα έπρεπε να έχουν ήδη εκδοθεί οι αποφάσεις.
Μολονότι ο Άρειος Πάγος δεν εξέτασε την ουσία των κατηγοριών που απευθύνουν οι τουρκικές αρχές στους οκτώ, αλλά αποφάσισε αποκλειστικά επί του ερωτήματος αν υπάρχουν οι εγγυήσεις δίκαιης δίκης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, οι ίδιοι οι αξιωματικοί δεν έχουν πάψει να διατρανώνουν πως είναι αθώοι και πως ουδεμία σχέση έχουν με το πραξικόπημα. Τουναντίον, όπως μας εξήγησαν όταν τους συναντήσαμε, προσπάθησαν επί ώρες να επικοινωνήσουν με τους ανωτέρους τους και αποφάσισαν να διαφύγουν και να ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα μόνον όταν αντιλήφθηκαν τον κατακλυσμό εικόνων στο διαδίκτυο, όπου ανάμεικτα πλήθη αστυνομικών και πολιτών χτυπούσαν, βασάνιζαν και σκότωναν στρατιώτες.
Παρά την απόφαση του Αρείου Πάγου, ωστόσο, η Ελληνική Δικαιοσύνη είναι υποχρεωμένη να εξετάσει κάθε νέο αίτημα έκδοσης από ξένο κράτος. Λογικά, η απόφαση του Αρείου Πάγου που έχει προηγηθεί να πρέπει να καθοδηγήσει την απόφαση του Συμβουλίου Εφετών. Αν όχι, οπότε ασκήσουν έφεση οι συνήγοροι των οκτώ, ή αν υπάρξει εισαγγελική έφεση σε μια απόφαση μη-έκδοσης, τότε η υπόθεση θα καταλήξει και πάλι στον Άρειο Πάγο, ο οποίος θα περίμενε κανείς πως δεν θα αποφασίσει τελείως διαφορετικά σε μια υπόθεση που επί της ουσίας είναι ίδια. Σύμφωνα με πληροφορίες, άλλωστε, παρά την ύπαρξη μικρών αλλαγών, τα αιτήματα έκδοσης είναι σχεδόν πανομοιότυπα με αυτά που είχαν προηγηθεί και απορριφθεί. Την ίδια στιγμή, η βεβαιότητα ότι η Τουρκία παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα έχει εδραιωθεί ακόμη περισσότερο, συν τοις άλλοις και με τις επαναλαμβανόμενες εξαγγελίες του Ταγίπ Ερντογάν για επαναφορά της θανατικής ποινής. Όπως χαρακτηριστικά μας είπε νομικός με τον οποίον επικοινωνήσαμε, όμως, όσο δεν παρέχεται άσυλο στους οκτώ, η Τουρκία θα μπορεί να επανέρχεται με λίγο-πολύ πανομοιότυπα αιτήματα έκδοσης όσες φορές το επιθυμεί.
Οι οκτώ αξιωματικοί προσέρχονται στον Άρειο Πάγο, τον περασμένο Ιανουάριο. Φωτογραφία: Μενέλαος Μυρίλλας / SOOC
Η παράξενη -για άλλη μια φορά- αντιμετώπιση της υπόθεσης σε διαφορετικές δικαστικές συνθέσεις και σε διαφορετικές δικασίμους (ενώ τα αιτήματα είναι πανομοιότυπα για όλους), καθώς και η εξαρχής μεθόδευση να προηγηθεί η δικαστική εξέταση των τουρκικών αιτημάτων έκδοσης προτού ολοκληρωθεί η εξέταση των αιτημάτων ασύλου -η οποία καθυστερεί αναιτιολόγητα-, καθόλου δεν συμβάλλουν στο να μην παραμένουν τα ερωτήματα σχετικά με πολιτικές πιέσεις – ερωτήματα που γεννήθηκαν από την πρώτη στιγμή. Άλλωστε, παρά τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού, του υπουργού Δικαιοσύνης και άλλων κυβερνητικών στελεχών ότι δεν παρεμβαίνουν στην «ανεξάρτητη Ελληνική Δικαιοσύνη», υπήρξε πλήθος δειγμάτων για το αντίθετο, κυρίως μέσω δηλώσεων που καταστρατηγούσαν το τεκμήριο αθωότητας και φωτογράφιζαν τους οκτώ ως πραξικοπηματίες: ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, είχε σπεύσει να αναρτήσει στο Twitter, μόλις λίγες ώρες μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, ότι ο ελληνικός λαός βρίσκεται «στο πλευρό της συνταγματικής νομιμότητας» και όταν, δύο περίπου μήνες αργότερα, συνάντησε τον Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, είχε δημοσιοποιηθεί η αποστροφή του ότι οι πραξικοπηματίες «δεν είναι καλοδεχούμενοι στην Ελλάδα». Η αποστροφή αυτή απηχούσε τη δήλωση που είχε κάνει η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη, την επομένη της απόπειρας πραξικοπήματος, πως «σε ό,τι αφορά τους οκτώ συλληφθέντες θα τηρηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες από το Διεθνές Δίκαιο, ωστόσο λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη ότι οι συλληφθέντες στη χώρα τους κατηγορούνται για παραβίαση της συνταγματικής νομιμότητας και απόπειρα κατάλυσης της Δημοκρατίας». Στο ίδιο ακριβώς πνεύμα είχε κινηθεί και ο υφυπουργός Άμυνας Δημήτρης Βίτσας δηλώνοντας στο Mega Channel, την επόμενη μέρα, ότι «το επιχείρημα υπέρ της έκδοσης από την πλευρά της Τουρκίας είναι αρκετά ισχυρό, θα έλεγα πολύ ισχυρό. Το γεγονός ότι παραβιάστηκε η συνταγματική νομιμότητα και ότι υπήρξε απόπειρα κατάλυσης της δημοκρατίας είναι ένα ισχυρό επιχείρημα». Αργότερα, ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής, σε μια μάλλον αψυχολόγητη επίθεσή του εναντίον της πρωτοβουλίας πολιτών για τη μη έκδοση των οκτώ, καταστρατήγησε και αυτός το τεκμήριο αθωότητας και συνέβαλε στη δημιουργία κλίματος χαρακτηρίζοντας τους οκτώ «υπό κατηγορία πραξικοπηματίες». Και σε άλλη του δήλωση, στον Real FM, δεν είχε παραλείψει να μας πληροφορήσει, σε πείσμα κάθε στοιχείου για το αντίθετο, πως η «Τουρκία δηλώνει ότι θα σεβαστεί πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δίκαιη δίκη που δικαιούται κάθε πολίτης στο έδαφός της» και να κλείσει το μάτι στις τουρκικές αρχές, μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου για τους οκτώ, λέγοντας πως «ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας δίνει περαιτέρω δυνατότητες».
Δεν γνωρίζουμε αν η συνεχιζόμενη δικαστική περιπέτεια των οκτώ είναι αποτέλεσμα των «περαιτέρω δυνατοτήτων» του Ποινικού Κώδικα που έχει συστήσει ο κ. Κοντονής. Ελπίζουμε, όμως, η Ελληνική Δικαιοσύνη να τελειώσει κατά το δυνατόν συντομότερα με αυτή την προσβλητική για κάθε αίσθημα δικαίου ιστορία, αλλά κυρίως να σταθούν στο ύψος τους οι επιτροπές ασύλου και να δώσουν τέλος στην ομηρία αυτών των ανθρώπων.
