Μαχαίρια στη ΛΑΕ για το συνδικαλιστικό
Το συνδικαλιστικό της Λαϊκής Ενότητας φαίνεται ότι οδηγείται σε σοβαρή κρίση, με αφορμή την αντιπαράθεση για το μέλλον της παράταξης ΜΕΤΑ. Η κρίση αυτή αναδεικνύει ταυτόχρονα τα ανοιχτά ερωτήματα ταυτότητας αυτού του μετώπου που φιλοδοξεί να είναι η ΛΑΕ, αλλά και τα συνολικότερα προβλήματα προσανατολισμού του συνδικαλιστικού κινήματος.
Στον αντίποδα της όχι και τόσο ικανοποιητικής επίδοσης της Λαϊκής Ενότητας στις εκλογές, συχνά έχει επιστρατευτεί το επιχείρημα –και ως ένεση αυτοπεποίθησης αλλά όχι μόνο– ότι η πραγματική δύναμή της βρίσκεται στους χώρους δουλειάς, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει, με τη σωστή οργάνωση, σε ουσιαστικές παρεμβάσεις αλλά και σε εκλογική εξαργύρωση στο μέλλον. Η βάση αυτού του επιχειρήματος είναι ότι η συνδικαλιστική παρουσία του πάλαι ποτέ ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ στελεχωνόταν κατά πλειοψηφία από ανθρώπους που ανήκαν ή πρόσκεινταν στο Αριστερό Ρεύμα, άνθρωποι που, μοιραία, στράφηκαν στη ΛΑΕ μετά τη διάσπαση που ακολούθησε τη συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού.
Τώρα, όμως, το συνδικαλιστικό της Λαϊκής Ενότητας φαίνεται ότι οδηγείται σε σοβαρή κρίση, με αφορμή την αντιπαράθεση για το μέλλον της παράταξης ΜΕΤΑ (Μαχητικής Εργατοϋπαλληλικής Ταξικής Ανατροπής), η οποία κατά κύριο λόγο συνδέεται με το συγκεκριμένο πολιτικό μέτωπο. Η κρίση αυτή αναδεικνύει ταυτόχρονα τα ανοιχτά ερωτήματα ταυτότητας αυτού του μετώπου που φιλοδοξεί να είναι η ΛΑΕ, αλλά και τα συνολικότερα προβλήματα προσανατολισμού του συνδικαλιστικού κινήματος.
Το ΜΕΤΑ είχε συγκροτηθεί αρχικά ως παράταξη του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ. Με τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και τη διαμόρφωση της ΛΑΕ, η σύγκρουση μεταφέρθηκε και στο εσωτερικό του ΜΕΤΑ, καθώς η πλειοψηφία των συνδικαλιστών του πήραν το δρόμο της αποχώρησης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, η ύπαρξη πλήθους κοινών σχημάτων μέσα σε διάφορους χώρους σήμαινε ότι η διάσπαση δεν ήταν ούτε αυτόματη ούτε και καθολική, ιδίως εκεί όπου αυτό θα σήμαινε και απώλεια θέσεων ή συσχετισμών σε σωματεία και ομοσπονδίες. Επιπλέον, παρότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ερωτοτροπήσει με την ιδέα μιας χωριστής παράταξης με δική του πρωτοβουλία, που κάποια στιγμή είχε πάρει και το όνομα «Συμμαχία», εντούτοις έχει προκριθεί σε διάφορες περιστάσεις, με αποκορύφωμα το πρόσφατο συνέδριο της ΓΣΕΕ, η παραμονή μέσα στο ενιαίο ΜΕΤΑ.
Στο εσωτερικό της ΛΑΕ, ωστόσο, εδώ και καιρό εντείνεται η πίεση για ρήξη με αυτό που πάρα πολλοί ορίζουν ως σύγχρονο κυβερνητικό συνδικαλισμό. Η ρήξη αυτή εκτυλίσσεται κυρίως στον δημόσιο τομέα και στις ομοσπονδίες της ΑΔΕΔΥ, όπου στους περισσότερους χώρους έχει ολοκληρωθεί η διάσπαση ανάμεσα στις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και αυτές της ΛΑΕ. Επίσης, αντανακλάται και στον κεντρικό λόγο του ΜΕΤΑ, που σταδιακά έγινε και ανοιχτά αντικυβερνητικός. Άλλωστε, αυτό αναλογεί και στη στάση των κεντρικών συνδικαλιστικών στελεχών εκεί, όπως ο Γρηγόρης Καλομοίρης ή ο γραμματέας του ΜΕΤΑ Γιώργος Χαρίσης.
Στον ιδιωτικό τομέα, αντιθέτως, η κατάσταση είναι διαφορετική. Εκεί η παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ από παλιά στηριζόταν, πέραν ορισμένων σχημάτων στις ΔΕΚΟ, σε δύο πυλώνες κυρίως: την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων και την ΟΤΟΕ. Στην πρώτη κυριαρχεί η μορφή του Θάνου Βασιλόπουλου, χαλκέντερου συνδικαλιστή από το χώρο των υπαλλήλων των ναυτιλιακών εταιριών, που δεν θα διστάσει να συμμαχήσει με σωματεία με πρακτικές που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ακόμη και εργοδοτικές. Ο Θ. Βασιλόπουλος, παρότι τυπικά ανήκει στη ΛΑΕ, δεν έχει προχωρήσει στη δική του ομοσπονδία σε ρήξη με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είναι και υπέρμαχος της συνεργασίας. Στην ΟΤΟΕ πάλι, επίσης έχουμε έναν χώρο όπου οι δυνάμεις της ΛΑΕ συνεργάζονται με τον ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε, είναι ένας χώρος όπου για πολύ καιρό έπαιζε ρόλο ο Ζώης Πεπές, ο οποίος, αν και στέλεχος ιστορικά συνδεδεμένο με το Αριστερό Ρεύμα, επέλεξε να παραμείνει στο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας και μια καλοπληρωμένη θέση συμβούλου στην Εθνική Τράπεζα, παρότι ήδη συνταξιούχος. Ας θυμίσουμε, επίσης, ότι ηγετική φυσιογνωμία του συνδικαλισμού του Συνασπισμού / ΣΥΡΙΖΑ ήταν για χρόνια ο Αλέκος Καλύβης, κατεξοχήν εκπρόσωπος της «δεξιάς» πτέρυγας της ΛΑΕ.
Η διαφορά ανάμεσα στις στάσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα αποτυπώθηκε και στο πρόσφατο, αμφιλεγόμενο συνέδριο της ΓΣΕΕ, όπου τελικά οι δυνάμεις της ΛΑΕ και αρκετοί συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ συνεργάστηκαν, σε ένα πλαίσιο που δεν ήταν ευθέως αντικυβερνητικό, παρά τις μεγάλες αντιδράσεις που υπήρξαν και μέσα στη ΛΑΕ. Αλλά και συνολικότερα, η παρουσία αυτών των στελεχών μέσα στη ΓΣΕΕ δεν είχε χαρακτηριστικά μαχητικότητας.
Η όξυνση αυτών των αντιθέσεων, αποτέλεσμα και της απροθυμίας του ίδιου του Παναγιώτη Λαφαζάνη, παρά τις κατά καιρούς εκρήξεις του κατά των συνδικαλιστικών βιλαετιών, να προχωρήσει σε ρήξη με το κομμάτι του ιδιωτικού τομέα που παραδοσιακά συνδέεται με το Αριστερό Ρεύμα, οδήγησε σε μια ανοιχτή αντιπαράθεση.
Πρώτος πήρε πρωτοβουλία ο Γ. Χαρίσης, που με επιστολή του ως γραμματέας του ΜΕΤΑ, απευθυνόμενος σε συνδικαλιστές, καλεί σε ανασυγκρότηση του ΜΕΤΑ σε ανοιχτά αντικυβερνητική στάση, ορίζοντας και μια σαφή επιλογή ολόπλευρης πολιτικής και συνδικαλιστικής ρήξης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η απάντηση ήρθε με μια επιστολή μελών της εκτελεστικής επιτροπής του ΜΕΤΑ, που καταγγέλλουν την κίνηση Χαρίση και ζητούν έκτακτη σύγκληση της εκτελεστικής επιτροπής. Το εντυπωσιακό είναι ότι το καταγγελτικό αυτό κείμενο το υπογράφουν μαζί τόσο εξέχοντα συνδικαλιστικά στελέχη της ΛΑΕ, όπως ο Θάνος Βασιλόπουλος, ο Θέμης Γρηγοριάδης, ο Ν. Παπατριανταφύλλου, όσο και γνωστοί συνδικαλιστές του χώρου του ΣΥΡΙΖΑ, όπως η Ελένη Ζωγραφάκη, ο Ζήσης Καπράνας και ο Χρ. Γιαμπουράνης.
Είναι εμφανές ότι αυτή η τοποθέτηση ανοίγει ένα σοβαρότατο ρήγμα στο εσωτερικό της ΛΑΕ και όχι μόνο στους συνδικαλιστές της. Το ρήγμα αυτό αντιπροσωπεύει τη σύγκρουση ανάμεσα στην αναζήτηση ενός ριζοσπαστισμού απαλλαγμένου από την κληρονομιά –και, φυσικά, τη συνθηκολόγηση– του ΣΥΡΙΖΑ, και στην επιμονή σε μια πιο κλασική γραφειοκρατική αντίληψη του συνδικαλισμού, η οποία μοιάζει να κρύβει μια «αναμονή» για πιθανές εξελίξεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο ή ακόμη κι έναν υπολογισμό για παλινόστηση, αν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Για όσους, ωστόσο, βρίσκονται σε μια απόσταση από τις διαμάχες, το όλον ζήτημα προβάλλει και ως μια γραφειοκρατική μάχη καθαυτό, η οποία προδίδει την αδυναμία της ΛΑΕ να επεξεργαστεί μια νέα και συνεκτική φυσιογνωμία ενόψει του συνεδρίου της, το οποίο υποθέτουμε ότι –όπως και του ΣΥΡΙΖΑ– κάποια στιγμή θα γίνει.
