Για την αθώωση του Τάσου Θεοφίλου
Αυτή ακριβώς είναι η στιγμή να αναλογιστούμε πώς φτάνει κανείς, χωρίς ίχνος αποδείξεων εναντίον του, να διαπομπεύεται επί μήνες σε κάθε δελτίο ειδήσεων και σε κάθε εφημερίδα, να δέχεται τις «περιποιήσεις» της Αντιτρομοκρατικής σε κάθε μεταγωγή, να υφίσταται εισβολή σε κάθε πτυχή της προσωπικής ζωής του, να υπομένει τη σκαιότατη και ταπεινωτική αντιμετώπιση των εισαγγελέων, να παραμένει έγκλειστος πέντε χρόνια, να τιμωρείται με πρωτόδικη ποινή εικοσιπέντε χρόνων κάθειρξης, και να απειλείται στο εφετείο του με ισόβια, αν ο ίδιος δεν κατορθώσει να αποδείξει πέραν αμφιβολίας την αθωώτητά του;
Η αθώωση του Τάσου Θεοφίλου σήμερα από το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων αποτελεί το δίχως άλλο έναν λόγο μεγάλης χαράς. Ένας άνθρωπος παρέμεινε επί πενταετία φυλακισμένος άδικα, βάσει ανύπαρκτων στοιχείων. Σήμερα είναι επιτέλους ελεύθερος.
Όμως, αυτή ακριβώς είναι η στιγμή να αναλογιστούμε πώς φτάνει κανείς ως εκεί. Μ’ άλλα λόγια, πώς γίνεται να φτάνει κανείς, χωρίς ίχνος αποδείξεων εναντίον του, να διαπομπεύεται επί μήνες σε κάθε δελτίο ειδήσεων και σε κάθε εφημερίδα, να δέχεται τις «περιποιήσεις» της Αντιτρομοκρατικής σε κάθε μεταγωγή, να υφίσταται εισβολή σε κάθε πτυχή της προσωπικής ζωής του, να υπομένει τη σκαιότατη και ταπεινωτική αντιμετώπιση των εισαγγελέων, να παραμένει έγκλειστος πέντε χρόνια, να τιμωρείται με πρωτόδικη ποινή εικοσιπέντε χρόνων κάθειρξης, και να απειλείται στο εφετείο του με ισόβια, αν ο ίδιος δεν κατορθώσει να αποδείξει πέραν αμφιβολίας την αθωώτητά του;
Κάποιοι θα πουν, μα ακριβώς αυτά έλυσε το δικαστήριο σήμερα. Αποδόθηκε δικαιοσύνη. Δεν είναι αλήθεια. Τα δικαστήρια είναι –πρέπει να είναι– το έσχατο σημείο. Δεν μπορεί να φτάνει κάποιος να καταδικάζεται σε ένα πενταετές βασανιστήριο από την αστυνομία και τα ΜΜΕ –με κάμποση βοήθεια από πολιτικούς– και να πρέπει να φτάσει να δικαστεί σε δεύτερο βαθμό για να σταματήσει να βασανίζεται. Υποτίθεται ότι υπάρχει εδώ μια αλυσίδα εγγυήσεων από τη συλλογή του προανακριτικού υλικού ως την ανακριτική διαδικασία , ως τον εισαγγελέα και ως τις διαρροές στον Τύπο που να εξασφαλίζει ακριβώς ότι ένας πολίτης προστατεύεται από το να φτάσει στο δικαστήριο ως δολοφόνος και τρομοκράτης χωρίς στοιχεία. Πώς γίνεται κάθε τέτοια εγγύηση, κάθε τέτοιος έλεγχος, να έχει εδώ καταπέσει, αποτύχει, ευτελιστεί τόσο ολοκληρωτικά;
Και δεν μιλάμε για ένα γεγονός μεμονωμένο. Μόλις πριν από λίγους μήνες, οι κατηγορούμενοι για τους εμπρησμούς της Marfin και του Ιανού αθωώθηκαν –ευτυχώς αυτοί από τον πρώτο βαθμό και δίχως προφυλάκιση, προφανώς επειδή τουλάχιστον η τρομοκρατία δεν περιλήφθηκε στο κατηγορητήριό τους– αφότου έζησαν επίσης πέντε χρόνια διαπομπευόμενοι με πρωτοσέλιδα όπως «Αυτοί έκαψαν τη Marfin». Τολμάμε να φανταστούμε πώς είναι να κατηγορείσαι –και μάλιστα δημόσια– για ένα στυγερό έγκλημα μόνο και μόνο επειδή μια μέρα η Ασφάλεια εμφανίζει από το πουθενά ένα ανώνυμο σημείωμα που γράφει το όνομά σου;
Τώρα, επίσης, γινόμαστε μάρτυρες του δράματος της Ηριάννας Β. Λ., που φυλακίζεται κι αυτή με ανύπαρκτα στοιχεία, καθώς και αρκετών ακόμη που δεν τους αναφέρουμε ονομαστικά σεβόμενοι την επιλογή τους να μην τοποθετηθούν δημόσια. Τι θα γίνει; Θα βασανιστεί κι αυτή για χρόνια –πράγμα που ήδη της συμβαίνει– μέχρι κάποιος να αποφασίσει να πει πως δεν είναι δυνατόν να πρέπει ένας άνθρωπος να αποδείξει την αθωώτητά του απέναντι σε σαθρές κατηγορίες, για να μην σαπίζει στη φυλακή;
Δεν είναι ούτε μεμονωμένα ούτε τυχαία όλα αυτά. Είναι αποτελέσματα συγκεκριμένων πρακτικών των αστυνομικών και δικαστικών αρχών, των ΜΜΕ και του πολιτικού προσωπικού. Είναι ένα ολόκληρο εγχείρημα ομηρίας ενός πολιτικού χώρου, ο οποίος χρησιμοποιείται για την οικοδόμηση ενός πειθαρχικού συστήματος που στόχο έχει όλο το κοινωνικό σώμα. Ένα εγχείρημα που έχει τις ρίζες του στις μαζικές προσαγωγές του 1995, εδραιώνεται με την αντιτρομοκρατική νομοθεσία του 2001 και του 2004, και διευρύνεται σε παροξυσμικό βαθμό κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Η σημερινή απόφαση του δικαστηρίου είναι σπουδαία διότι ένας αθώος άνθρωπος βγήκε από τη φυλακή. Ταυτόχρονα, δεν είναι παρά μια δειλή και καθυστερημένη εκπλήρωση του ελάχιστου. Δεν είναι δικαιοσύνη αυτό. Είναι ένας σαδιστής δήμιος που απλώς κουράστηκε να σε βασανίζει. Για την ώρα.
