«Φτωχότερη των προσδοκιών» η πρόταση αναθεώρησης του Δουβλίνου λέει ο Γ. Μουζάλας
H πρόταση του ευρωκοινοβουλίου για την αναθεώρηση του Δουβλίνου περιέχει, μεταξύ άλλων, την αυτόματη μετεγκατάσταση όλων των αιτούντων άσυλο.
Την αυτόματη μετεγκατάσταση όλων των αιτούντων άσυλο, σύμφωνα με ένα σταθερά προκαθορισμένο ποσοστό καταμερισμού προβλέπει, μεταξύ άλλων, η πρόταση του ευρωκοινοβουλίου για την αναθεώρηση του Δουβλίνου, που παρουσιάστηκε από την ευρωβουλευτή Σεσίλια Βίκστρομ, ενώπιον θεσμικών εκπροσώπων και φορέων, στην Αθήνα.
Όπως ανέφερε η κ. Βίκστρομ «έχουμε ένα κείμενο αλληλεγγύης, όπου κάθε κράτος μέλος θα έχει μερίδιο ευθύνης και οι αιτούντες άσυλο δεν θα μπορούν να έχουν διεθνή προστασία, παρά μόνο εντός του συστήματος».
Η ανάθεση ευθύνης θα βασίζεται σε δεσμούς του αιτούντος άσυλο με ένα κράτος μέλος, όπως η οικογένεια, η προηγούμενη κατοικία ή οι σπουδές. Εάν δεν υπάρχουν τέτοιοι δεσμοί, οι αιτούντες άσυλο θα ανατίθενται αυτόματα σε ένα κράτος μέλος της Ε.Ε., σύμφωνα με ένα σταθερά προκαθορισμένο ποσοστό καταμερισμού, βασισμένο στο ΑΕΠ και τον πληθυσμό της χώρας.
Στους αιτούντες θα δίνεται η δυνατότητα να μετεγκαθίστανται μαζί με συγγενείς ή φίλους, σε ομάδες μέχρι 30 ατόμων. Επιπλέον, θα τους δίνεται και κάποιο περιθώριο σχετικής επιλογής ανάμεσα σε τέσσερις χώρες, οι οποίες έχουν λάβει τον χαμηλότερο αριθμό αιτούντων.
Όμως, σε αυτή την περίπτωση οι χώρες θα έχουν «ρήτρα της διακριτικής ευχέρειας», δηλαδή τη δυνατότητα να αρνηθούν να αναλάβουν έναν αιτούντα ο οποίος ζήτησε να πάει εκεί. Διευκρίνισε ότι «το άτομο μπορεί να ζητήσει, αλλά δεν μπορεί να υποχρεώσει μια χώρα να τον δεχτεί. Όμως, καθώς τρέχει ο μηχανισμός υποχρεωτικής κατανομής, κάποιοι θα θέλουν να αναλάβουν την ευθύνη». Μάλιστα, η κ. Βίκστρομ παρομοίασε αυτή τη διαδικασία με την εφαρμογή γνωριμιών Tinder, όπου λες «ναι» ή «όχι» στη γνωριμία με ένα άλλο άτομο.
Η πρόταση του Ευρωκοινοβουλίου προβλέπει επίσης, υποχρεωτική καταγραφή όλων των αιτούντων άσυλο και ταχεία αξιολόγηση της επιλεξιμότητάς τους στη χώρα άφιξης, χωρίς ωστόσο οι χώρες πρώτης γραμμής να κάνουν πλέον έλεγχο παραδεκτού-απαραδέκτου και χωρίς να είναι αυτόματα υπεύθυνες για τους αιτούντες άσυλο.
Το κόστος της διαδικασίας αυτής των ελέγχων θα καλύπτεται από κονδύλια της ΕΕ.
Όσον αφορά στα κονδυλία αυτά, προτείνεται περιορισμός της πρόσβασης για τις χώρες της ΕΕ που αρνούνται να συμμετάσχουν στο σύστημα μετεγκατάστασης.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι τράπεζα και τα κράτη μέλη δεν μπορούν να ζητούν χρήματα και να μην αναλαμβάνουν καμία άλλη ευθύνη» σχολίασε η κ. Βίκστρομ. Πάντως, σε περίπτωση που μια χώρα δηλώσει ότι δεν έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει την κατάσταση, προτείνεται μια μεταβατική περίοδος τριών ετών.
Ωστόσο, το σχέδιο για το νέο Κανονισμό του Δουβλίνου δεν ασχολείται με τις επιστροφές. Όπως εξήγησε η κ. Βίκστρομ, η Κομισιόν επεξεργάζεται παράλληλο σχέδιο για τις επιστροφές, ενώ η ίδια θεωρεί ότι «ο ευρωπαϊκός φορέας ασύλου που θα δημιουργηθεί σύμφωνα με το νέο Κανονισμό, θα πρέπει ενδεχομένως να κάνει και επιστροφές».
Σχετικά με τα ασυνόδευτα παιδιά, που όπως παραδέχτηκε η κ. Βίκστρομ «ήταν το δυσκολότερο σημείο της πρότασης», αυτά δεν εξαιρούνται από το μηχανισμό μετεγκατάστασης, αν και δίνεται στο παιδί η δυνατότητα να επανενωθεί με μια ευρύτερη κατηγορία συγγενών και όχι μόνο με την άμεση πυρηνική οικογένεια.
Το σχέδιο υπερψήφισε πρόσφατα η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με 43 ψήφους υπέρ και 16 κατά και με την υποστήριξη πέντε πολιτικών ομάδων (EPP, ALDE, S&D, GUE, GREENS), οι οποίες «εκπροσωπούν πάνω από 220 πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη», εξήγησε η κ. Βίκστρομ.
Το θέμα θα τεθεί επί τάπητος στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την ερχόμενη εβδομάδα στο Στρασβούργο. Το κείμενο θα αποτελέσει τη διαπραγματευτική εντολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εν όψει της έναρξης των συνομιλιών με τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το τελικό κείμενο της νομοθετικής πρότασης του Ευρωκοινοβουλίου «είναι φτωχότερο από τις προσδοκίες μας και φτωχότερο από το κείμενο που η ίδια η κ. Βίκστρομ επεξεργαζόταν» σχολίασε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας.
Πρόσθεσε ότι πρόκειται για «ένα κείμενο που μπορεί να μπει στο τραπέζι, αλλά το ζητούμενο για εμάς είναι να μπορεί να εφαρμοστεί και σε περιόδους κρίσεων. Το να καταπέσει σε περίοδο κρίσης δεν συμφέρει την Ευρώπη».
Ο κ. Μουζάλας ανέδειξε ως θετικό σημείο της νομοθετικής πρότασης το γεγονός ότι «αλλάζει μια κάκιστη πρόβλεψη του Κανονισμού για ενεργοποίηση του μηχανισμού ανακατανομής σε περίπτωση κρίσεων και αφού πρώτα συγκληθεί το Συμβούλιο και πλέον κάνει αυτόματο και υποχρεωτικό τον μηχανισμό ανακατανομής».
Σημείωσε ότι «παύει να είναι υπεύθυνη εσαεί η χώρα πρώτης υποδοχής και γίνεται προσπάθεια ελάφρυνσής της από τις υποχρεώσεις που το παλιό Δουβλίνο και οι σκέψεις της Κομισιόν της είχαν φορτώσει».
Ωστόσο, η βασική αντίρρηση της ελληνικής κυβέρνησης, είναι «το γεγονός ότι όλοι οι παράνομοι μετανάστες μένουν στη χώρα πρώτης υποδοχής», όπως είπε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και πρόσθεσε: «Αυτό δεν μπορούμε να το αντέξουμε. Δεν υπάρχει καμία χώρα που να μπορεί να το αντέξει. Η υπόλοιπη Ευρώπη κρατάει τους πρόσφυγες και η χώρα πρώτης υποδοχής κρατάει τους παράνομους μετανάστες».
Ο κ. Μουζάλας ζήτησε να υπάρχει ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός επιστροφών, «γιατί η Ελλάδα είναι αδύνατον να κάνει επιστροφές σε χώρες, όπως το Μαρόκο ή το Πακιστάν».
Φωτογραφία: Nikos Libertas / SOOC
