Σύμβαση πώλησης του ΟΛΘ: Οι υπογραφές θα πέσουν – Τα ερωτήματα θα παραμείνουν
Πέφτουν στις 15/12 οι υπογραφές για τη σύμβαση παραχώρησης του ΟΛΘ στην κοινοπραξία DIEP GmbH- Terminal Link SAS- Belterra Investments Ltd που πλειοδότησε για την απόκτηση του 67% των μετοχών του οργανισμού που διαχειρίζεται το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ερωτηματικά προκαλεί η προέλευση των χρημάτων από το επενδυτικό fund DIEP GmbH. Η δυσφορία των Αμερικανών στην πώληση απομακρύνει τον Τσίπρα από το πρώτο πλάνο αν και θα ήθελε μερικές φωτογραφίες δίπλα στον επενδυτή Σαββίδη.
Η υπογραφή αφορά τη Σύμβαση Αγοραπωλησίας μετοχών ώστε να μπορεί, αφού γίνει και ο έλεγχος από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, να υπογραφεί η σύμβαση παραχώρησης, να εγκριθεί από τη Βουλή και τελικά να φτάσουν και στα δημόσια ταμεία τα περίπου 232 εκατομμύρια του τιμήματος.
Η υπογραφή δεν θα γίνει στη Θεσσαλονίκη, όπως θα ήταν αναμενόμενο, ούτε θα παραστεί ο πρωθυπουργός αλλά ο αρμόδιος υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής. Δεν θα παραστεί ούτε ο Ιβάν Σαββίδης, που είναι ο Έλληνας που συμμετέχει στην κοινοπραξία αλλά το επενδυτικό σχήμα θα εκπροσωπηθεί από τον Σπύρο Θεοφάνη, ο οποίος ήταν διοικητής του ΟΛΘ επί κυβερνήσεων Σημίτη και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εισαγωγή και του ΟΛΘ και του ΟΛΠ στο Χρηματιστήριο.
Αυτή η σχετικά χαμηλών τόνων υπογραφή μιας τόσο μεγάλης ιδιωτικοποίησης προκαλεί εντύπωση. Δεν θέλει να ταυτίζεται ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση με το «αναγκαίο κακό» των ιδιωτικοποιήσεων; Ενδεχομένως. Πιο πιθανό πάντως είναι η δυσφορία που εκδήλωσε πρόσφατα η αμερικάνικη πρεσβεία για τον Σαββίδη, να οδηγεί το Μαξίμου σε προσεκτική διαχείριση.
Επίσης οι εργαζόμενοι στα λιμάνια κατέθεσαν ένσταση-αίτηση αναθεώρησης κατά της απόφασης για τον προσυμβατικό έλεγχο της πώλησης του 67% του ΟΛΘ στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ενώ προανήγγειλαν και ανάλογη κίνηση και προς την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Ίσως, όμως, οι χαμηλοί τόνοι να αφορούν τα ανοιχτά ερωτήματα για τη μετοχική σύνθεση της κοινοπραξίας. Υπενθυμίζουμε ότι μιλώντας πρόσφατα στο Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο ο αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, είχε αναφερθεί στη συγκεκριμένη συμφωνία λέγοντας ότι «είναι ασαφές ποιες είναι οι ιδιώτες επενδυτές και από που ήρθαν τα χρήματα». Μάλιστα, σε συνέντευξή του είχε κάνει ακόμη πιο σαφές σε τι αναφέρεται αυτή η «ασάφεια»:
«Ανησυχούμε όταν εταιρείες που προέρχονται από τη Ρωσία λειτουργούν στην Ελλάδα χωρίς ένα ξεκάθαρο πλαίσιο όσον αφορά τη διάρθρωση της διοίκησής τους, ως προς το από πού προέρχονται τα χρήματα. Το αντίθετο, δηλαδή την απόλυτη διαφάνεια, είναι ένα από τα πλεονεκτήματα που φέρνουν οι αμερικανικές εταιρείες όταν επενδύουν ή κάνουν επιχειρήσεις σε περιοχές όπως η Ελλάδα. […]Και δεν είναι μόνο οι αμερικανικές επιχειρήσεις που έχουν υψηλό επίπεδο διαφάνειας. Εξετάστε τη συμφωνία Fraport. Όλοι καταλαβαίνουν ποια είναι ο Fraport, ποιος είναι ο κ. Κοπελούζος, ποια είναι η σχέση μεταξύ του κ. Κοπελούζου και της Fraport, ποιο είναι το επιχειρηματικό τους σχέδιο, ποιες θα είναι οι επενδύσεις τους. Από την άλλη, έχουν υπάρξει κάποιες άλλες σημαντικές επενδύσεις σε λιμάνια και logistics που δεν πληρούν το ίδιο επίπεδο διαφάνειας. Και σε αυτή τη φάση, μη με ρωτήσετε, δεν θα επεκταθώ περαιτέρω.»
Τώρα η σύνθεση της κοινοπραξίας έχει ως εξής: το 33% ανήκει στην Τerminal Link. Αυτή είναι μια εταιρεία πολύ γνωστή στον κλάδο και ελέγχεται κατά 51% από τους Γαλλολιβανέζους της CMA CGM ενώ το 49% κατέχει η China Merchants Holdings International (CMHI), ο μεγαλύτερος κρατικός διαχειριστής λιμένων της Κίνας (που θεωρείται ισχυρότερη της COSCO). Η CMA CGM, που ανήκει στη λιβανέζικη οικογένεια Saadé, ελέγχει μέσω της CMA Terminals 13 τερματικούς σταθμούς σε Γαλλία, Καραϊβική, Ολλανδία, Ουκρανία, Μέση Ανατολή, Αίγυπτο και Βιετνάμ, ενώ άλλους 14 ελέγχει μέσω της Terminal Link.
Η Cosco είναι ήδη συνέταιρος της CMA CGM στη ναυτιλιακή συμμαχία Ocean Alliance για τη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων (μαζί με τις Evergreen και Orient Overseas Container Line). Πρόσφατα η Cosco Shipping Ports και η CMA Terminals (μία εκ των δύο θυγατρικών της CMA CGM στη διαχείριση τερματικών σταθμών λιμένων, η άλλη είναι η Terminal Link) υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την «επέκταση της στρατηγικής τους συνεργασίας στους τομείς της διαχείρισης λιμένων και των επενδύσεων». Η CMA CGM, μέσω της Terminal Link και της CMA Terminals, διακίνησε περισσότερα από 11,5 εκατ. TEUs (εμπορευματικιβώτια 20 ποδιών), ενώ η χωρητικότητα των σταθμών της αγγίζει τα 23,7 εκατ. TEUs. Σημειώνεται ότι η CMA CGM είναι μια εκ των κορυφαίων εταιριών διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων παγκοσμίως (15,6 εκατ. TEUs το 2016), με έσοδα που υπερβαίνουν τα 16 δισ. δολάρια σε ενοποιημένη βάση και εμπορικό στόλο 449 πλοίων (3η στον κόσμο με δυναμικότητα 2.153.651 TEUs και 10,4% μερίδιο αγοράς).
Κοινώς σε αυτό το τμήμα έχουμε να κάνουμε ένα γνωστό «παίκτη» στο αντικείμενο των λιμανιών, με την ειδική παρουσία των Κινέζων που ενδιαφέρονται πολύ για οτιδήποτε έχει σχέση με τους «νέους δρόμους του μεταξιού». Βέβαια, όπως όλες οι εταιρίες στα λιμάνια και τις μεταφορές που εκπροσωπούν την Κίνα έχει επίσης κατηγορηθεί για εργατικά ατυχήματα και για επιδείνωση των όρων εργασίας.
Το 20% ανήκει στην Belterra Investments, εταιρεία του ομίλου Σαββίδη. Και εδώ η προέλευση των χρημάτων είναι γνωστή. Ο Ιβάν Σαββίδης είναι ένας από τους μεγαλύτερους Ρώσους επιχειρηματίες. Ο όμιλος AGROCOM του οποίου είναι επικεφαλής ανήκει στις 200 μεγαλύτερες ρωσικές εταιρίες. Η Ντονσκόι Τομπάκ, εταιρία του ομίλου, είναι μία από τις μεγαλύτερες καπνοβιομηχανίες στη Ρωσία και το 2015 είχε το 9.5% της αγοράς των τσιγάρων. Η Atlantis Pak είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες στον κόσμο στην παραγωγή περιτυλιγμάτων κρέατος. Αυτό σημαίνει ότι μιλάμε για έναν επιχειρηματία με μεγάλη οικονομική επιφάνεια, που μόνο εμπόδιο έχει στα επενδυτικά του σχέδια τα προβλήματα που υπάρχουν στις ρωσικές επενδύσεις ως αποτέλεσμα της ψύχρανσης των σχέσεων ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση αλλά και την απροθυμία της κυβέρνησης Πούτιν να βλέπει ρωσικά κεφάλαια να εξάγονται στη Δύση.
Όμως, δεν υπάρχει η ίδια σαφήνεια για το επενδυτικό fund DIEP GmbH που έχει το 47% της κοινοπραξίας. Τυπικά είναι ένα γερμανικό fund με εκατοντάδες μετόχους, που όμως δεν τους γνωρίζουμε. Παρότι ο διευθύνων σύμβουλός του Alexander von Mellenthin επέμεινε πρόσφατα ότι κανένας τους δεν είναι Ρώσος ,ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, προερχόμενες όμως από ανθρώπους που γνωρίζουν αυτή την αγορά, επιμένουν ότι είναι πολύ πιθανό εδώ να έχουμε να κάνουμε με ρωσικά κεφάλαια. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι σε αυτό το fund κυρίως εστιάζονται οι αμερικανικές αιτιάσεις. Σε αυτή την περίπτωση η… παραβολή που χρησιμοποίησε ο αμερικανός πρέσβης θα είχε την εξής «ερμηνεία»: «τους Γάλλους, τους Κινέζους και τον Σαββίδη τους ξέρουμε, όπως ξέρουμε τη FRAPORT και τον Κοπελούζο. Τους άλλους, όμως, δεν τους ξέρουμε και αυτό μας προκαλεί ανησυχία».
Επίσης ο τρόπος με τον οποίο ο Σαββίδης τοποθετεί χρήματα στην ελληνική αγορά ως επενδυτής, αδιαφορώντας για την κερδοφορία, προκαλεί ερωτηματικά. Καμία από τις επιχειρήσεις που έχει αγοράσει δεν έχει θετικό δείκτη στα οικονομικά και δεν δείχνει να ενδιαφέρεται και να αποκτήσει. Όσοι γνωρίζουν δύο τρία πράγματα για επιχειρήσεις και οικονομία, αλλιώς ονομάζουν ανάλογες ενέργειες. Και σίγουρα το όνομα που δίνουν δεν είναι «επενδύσεις».
