Προσφυγικό: Έριδες, εξωθεσμικές διαδικασίες και απουσία σχεδίου
Την ώρα που οι ευρωπαϊκές χώρες συναγωνίζονται σε κυνισμό ως προς την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να αντιμετωπίζει το θέμα με εξωθεσμικές διαδικασίες και απουσία συνολικού σχεδιασμού.
Όταν μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο τον Αύγουστο έφτασαν και πάλι στα νησιά του Αιγαίου μαζεμένοι περίπου 2.500 πρόσφυγες, ένας αναστεναγμός ανακούφισης ακούστηκε στην Αθήνα. Είχε προηγηθεί η απειλή ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα περικόψει τη χρηματοδότηση στην Ελλάδα για να βοηθήσει περισσότερο την Ιταλία που δέχεται πλέον πολλαπλάσιες αφίξεις… Η ανακούφιση δεν κράτησε πολύ, καθώς λίγες ημέρες αργότερα διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα έμεινε εκτός των ευρωπαϊκών διαβουλεύσεων στο Παρίσι για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών.
Παραδόξως, ένα από τα θέματα που συζήτησαν εκεί οι ηγέτες του σκληρού ευρωπαϊκού πυρήνα ήταν το γεγονός ότι με κάποιον τρόπο οι αφίξεις μεταναστών μέσω Ιταλίας μειώθηκαν μέσα στο καλοκαίρι έως και κατά 50%. Στους πιο κλειστούς διαδρόμους, πάντως, αντικείμενο συζήτησης, εκτός από τα νούμερα των αφίξεων και των πνιγμών στη Μεσόγειο και τα κονδύλια ανθρωπιστικής βοήθειας, ήταν σαφώς και τα ποσά που θα πρέπει να επενδυθούν για την ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Εν ολίγοις, το φεστιβάλ κυνισμού στην Ευρώπη κορυφώνεται και όσοι ελπίζουν ότι θα τελειώσει μετά τις επικείμενες εκλογές στη Γερμανία και την αναμενόμενη επανεκλογή της Άνγκελα Μέρκελ, διαβάζουν μάλλον πρόχειρα τη σκληρή πραγματικότητα. Τα νούμερα που συνθέτουν την πραγματικότητα της προσφυγικής κρίσης έχουν ως εξής:
-Το 2015 έφτασαν μέσω της Μεσογείου 1.034.098 άνθρωποι. Εξ αυτών, το 84% (872.723) μέσω Ελλάδας, το 15% (153.842) μέσω Ιταλίας και το 0,4% (4.408) μέσω Ισπανίας.
-Το 2016, ο συνολικός αριθμός έπεσε στο ένα τρίτο (362.783), το ποσοστό μέσω Ελλάδας μειώθηκε στο 48% (173.450), η Ιταλία «επελέγη» από το 50% (181.436) και η Ισπανία από το 2% (7.490).
-Μέχρι τον Αύγουστο του 2017, ο συνολικός αριθμός αφίξεων που ξεσηκώνει τα απανταχού ξενοφοβικά ακροατήρια έφτασε στις 121.205, με την Ιταλία, παρά τη μείωση των ροών μέσα στο καλοκαίρι, να δέχεται 98.000 άτομα (81%), την Ισπανία να ανεβαίνει στο 8% (9.738) και την Ελλάδα να επανέρχεται στο 11% (13.467), ενώ μέχρι τις αρχές του ίδιου μήνα ήταν στο 9%.
Ένα από τα νούμερα που δεν παραλείπονται για να προκύπτει και μια ανθρωπιστική «εσάνς» στη συζήτηση είναι και αυτό των 14.000 ανθρώπων που έχουν πνιγεί στα νερά της Μεσογείου από το 2014 που εντάθηκαν οι μεταναστευτικές ροές. Όσο για τις λύσεις που προτείνονται, είναι ξεκάθαρο πως κινούνται στο ίδιο το «εκτός ασφάλειας δικαίου» πλαίσιο που επελέγη και όταν η κατάσταση έδειξε να ξεφεύγει με την Ελλάδα.
Υπενθυμίζεται ότι τότε τα βασικά εργαλεία φρεναρίσματος των ανθρώπινων ροών ήταν δύο: 1) Η σφράγιση του βαλκανικού διαδρόμου που αποφασίστηκε μονομερώς υπό την πίεση των κρατών του Βίζεγκραντ, 2) Η αποκαλούμενη «συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας» που εφαρμόζεται μερικώς, αν και επισήμως έχει γίνει παραδεκτό ότι δεν έχει νομική ισχύ καθώς στηρίζεται στα όσα προφορικά συμφωνήθηκαν χωρίς να τύχουν επεξεργασίας, διαβούλευσης και ψήφισης από θεσμικούς φορείς. Όπως λεγόταν τότε κυνικά, ήταν το μόνο που μπορούσε να γίνει γιατί αλλιώς «δεν θα γινόταν τίποτε»!…
Τώρα, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, λίγο πριν έρθει να «πλημμυρίσει» την Ελλάδα με επενδύσεις και αφού τον Ιούλιο ανακοίνωσε πως σκέφτεται να ιδρύσει hotspot στον Νίγηρα, στο Τσαντ και τη Λιβύη (!), κάλεσε στο Παρίσι την Άνγκελα Μέρκελ και τους πρωθυπουργούς της Ιταλίας και της Ισπανίας, Τζεντιλόνι και Ραχόι. Κάλεσε επίσης τον πρόεδρο του Τσαντ και του Νίγηρα αλλά και τον Λίβυο Αλ Σάρατζ που διεκδικεί ρόλο ηγέτη αν και ελέγχει μικρό μέρος της διαλυμένης χώρας, συγκρουόμενος καθημερινά με άλλους πολέμαρχους της περιοχής.
Τον Μακρόν είχε προλάβει, όμως, από τον Ιούνιο ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Ιταλός Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος είχε οργανώσει μαζί με τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ μια άλλη συνάντηση κορυφής για το Μεταναστευτικό στις Βρυξέλλες. Εκεί η Ελλάδα είχε κληθεί αλλά τις εντυπώσεις έκλεψε ο Αλ Σάρατζ που ευχαριστούσε μονότονα την Ιταλία και την Ευρώπη για τα κονδύλια που δίνει στην «αγαπημένη του πατρίδα».
Φωτογραφία: Αλέξανδρος Μιχαηλίδης / SOOC
Παρεμπιπτόντως, την ίδια ημέρα (28/8/17) που γινόταν το Φόρουμ στο Παρίσι, ο Αντόνιο Ταγιάνι ζητούσε με συνέντευξή του να κοπούν κάποια από τα 6 δισ. ευρώ που περιμένει η Τουρκία (στο πλαίσιο της ευρωτουρκικής δήλωσης) και να δοθούν στον Νίγηρα και το Τσαντ ώστε να κλείσει «ο διάδρομος της Λιβύης». Ταυτοχρόνως, ο Αλ Σάρατζ ζητούσε να αρθεί το εμπάργκο πώλησης όπλων στη Λιβύη (είχε επιβληθεί από τον ΟΗΕ το 2011) για να εξοπλιστούν λιμενικοί και συνοριοφύλακες. Έως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε γίνει γνωστό πώς και αν του απάντησε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας και άμυνας, επίσης Ιταλίδα, Φεντερίκα Μογκερίνι η οποία, πάντως, πρωταγωνιστεί στα σχέδια για τη δημιουργία και τον εξοπλισμό Ευρωστρατού και συστημάτων φύλαξης των συνόρων με αρχική χρηματοδότηση 35 δισ. ευρώ. Την ώρα που όλα τα παραπάνω συμβαίνουν στον σκληρό ευρωπαϊκό πυρήνα, τι γίνεται στη νοτιοανατολική εσχατιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Η Ελλάδα συνεχίζει να εμφανίζεται στο Μεταναστευτικό μέσω του Γιάννη Μουζάλα παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δηλώνει πως παραμένει υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής «χωρίς υπουργείο» και το μεγαλύτερο μέρος των αρμοδιοτήτων ασκείται μέσω των Ενόπλων Δυνάμεων και των ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο κ. Μουζάλας δηλώνει επίσης ενίοτε κουρασμένος από τα βέλη που δέχεται κυρίως από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική που ασκείται, προσφέροντας έτσι μια εύκολη ερμηνεία για τις φήμες που τον φέρνουν να απομακρύνεται όταν αποφασιστεί κυβερνητικός ανασχηματισμός. Ίσως διότι γνωρίζει καλά πόσο έντονη προσωπική στήριξη απολαμβάνει από τους ευρωπαίους εταίρους που τρέμουν στην ιδέα να αναλάβει το υπουργείο κάποιος σταθερότερα προσανατολισμένος στα ανθρώπινα δικαιώματα… Προτού το Ταλίν της Εσθονίας γίνει τόσο δημοφιλές ανάμεσα στους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ για την περιφανή «νίκη κατά του αντικομμουνισμού», ο κ. Μουζάλας είχε βρεθεί εκεί στο τέλος του Ιουλίου για να συμμετάσχει σε σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών. Εκεί, λοιπόν, όπως ο ίδιος δήλωσε σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ, άκουσε πως σχεδιάζεται περικοπή των πόρων προς την Ελλάδα: «Ήδη έχει λεχθεί σε συμβούλιο υπουργών, έχουμε πληροφορίες από θεσμούς της Ευρώπης, όπως ο EASO και η Frontex, ότι υπάρχει μια τάση να αφαιρεθούν πόροι και δυνάμεις από το πέρασμα του Αιγαίου, δηλαδή την Ελλάδα, για να δοθούν στην Ιταλία, η οποία βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση τώρα, έχοντας να αντιμετωπίσει τη ροή από τη Λιβύη. Αυτό που είπαμε στο Συμβούλιο υπουργών στο Ταλίν είναι ότι δεν θα υπήρχε πιο εγκληματικό λάθος από το να αφαιρέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση πόρους και δυνάμεις από τη στήριξη που έδωσε στην Ελλάδα για το πέρασμα του Αιγαίου και να τους μεταφέρει στην Ιταλία. Διότι μπορεί να καταστρέψουμε ό,τι καλό κάναμε στον δρόμο του Αιγαίου χωρίς να κλείσουμε τον δρόμο της Λιβύης και να ξαναγυρίσουμε σε παλιές εποχές. Θα πρέπει παράλληλα τα δύο συστήματα να δουλέψουν. Θα πρέπει να βρεθούν καινούργιοι πόροι για την Ιταλία, η οποία δοκιμάζεται».
Ο κ. Μουζάλας χαρακτήρισε «άστοχες» τέτοιας μορφής ενέργειες από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα, παραδέχθηκε ότι «τα πράγματα στα νησιά δεν είναι καλά» και «εξακολουθούμε να έχουμε πολλές δυσκολίες». «Δεν σημαίνει ότι είμαστε σε μια κανονικότητα το ότι είμαστε πολύ καλύτερα», τόνισε ο υπουργός, χωρίς να παραλείψει να επισημάνει ότι «τα πράγματα θα καλυτερέψουν κι άλλο τους επόμενους μήνες, εφόσον η Συμφωνία Ευρώπης-Τουρκίας συνεχίσει»… Πριν περάσουν λίγα 24ωρα από εκείνες τις δηλώσεις, οι ροές μέσω Τουρκίας άρχισαν και πάλι να αυξάνονται την ίδια στιγμή που έπεφταν κατακόρυφα από την πλευρά της Λιβύης. Όσοι, λοιπόν, ενδιαφέρονται για την πορεία των χρηματοροών απέκτησαν έναν λόγο να χαίρονται. Όσο για τους ίδιους τους κυνηγημένους από πολέμους και οικονομικές καταστροφές; Ας δούμε πώς έχει η κατάσταση για όσους κατάφεραν να εγκλωβιστούν στην Ελλάδα.
Έριδες και νέες παραιτήσεις
Η «ανθρωπιστική βιομηχανία» που άνθησε στην Ελλάδα μετά το 2016 χάρη στα διογκούμενα κονδύλια της ευρωπαϊκής βοήθειας (από μισό δισ. αρχικώς προγραμματισμένα, έφτασε πέρυσι το 1 δισ. και πρόσφατα ο ευρωπαίος επίτροπος Δ. Αβραμόπουλος μίλησε για 1,3 δισ.) πάσχει εξαρχής από μια μόνιμη κρίση στο ρυθμιστικό της κομμάτι. Με άλλα λόγια, το χαρτοφυλάκιο για τη μετανάστευση που θεσπίστηκε από τον Ιανουάριο του 2015 και εξελίχθηκε πέρυσι σε αυτόνομο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής πάσχει από έριδες για το ποιος ασκεί τον έλεγχο και μόνιμη αρρυθμία που εκδηλώνεται με αλλεπάλληλες παραιτήσεις. Το αποτέλεσμα είναι μεγάλο μέρος των κονδυλίων να καταλήγουν απευθείας στις ΜΚΟ.
Ο κ. Μουζάλας, που συμπλήρωσε ήδη δύο χρόνια μετά τη σύντομη αρχική θητεία της Τασίας Χριστοδουλοπούλου, έχει δει τρεις γενικούς του γραμματείς και έναν ειδικό να παραιτούνται. Σύμφωνα με πληροφορίες, τις ημέρες αυτές καλείται να διαχειριστεί μία ακόμη υποβολή παραίτησης και μάλιστα από ένα πρόσωπο για την επικράτηση του οποίου ο ίδιος είχε εμφανιστεί να δέχεται σφοδρές επιθέσεις.
Πρόκειται για τη διευθύντρια της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης Ανθούλα Καραγγελή που είχε χαρακτηριστεί και golden girl, όταν τον περασμένο Μάρτιο αποκαλύφθηκε πως ο κ. Μουζάλας τής είχε προσφέρει αύξηση 50% στον μισθό της για να φτάσει τις 4.000 ευρώ.
Η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης είναι θεωρητικώς αρμόδια για την εύρυθμη λειτουργία όλων των δομών που φιλοξενούν πρόσφυγες. Προβλέφθηκε με νόμο τον Απρίλιο του 2016, αλλά η τοποθέτηση διευθυντή ήταν ένας από τους βασικότερους λόγους που προκάλεσαν πέντε μήνες αργότερα τη θορυβώδη παραίτηση του γενικού γραμματέα Υποδοχής Οδυσσέα Βουδούρη. Ο κ. Μουζάλας, αφού άκουσε τα εξ αμάξης για κακοδιαχείριση και προσωπικό παράλληλο σύστημα εξουσίας από τον κ. Βουδούρη, τοποθέτησε ως διευθύντρια την κυρία Καραγγελή τον Οκτώβριο.
Αρχικώς φαίνεται πως την περιέβαλε με υπερεξουσίες και αυτό έπαιξε προφανώς ρόλο στην απομάκρυνση του –θεωρητικώς προϊσταμένου της– γενικού γραμματέα Υποδοχής Τ. Σαλτερή που διαδέχθηκε τον Ο. Βουδούρη. Χρειάστηκε να φτάσει καλοκαίρι του 2017 για να επαναστελεχωθούν οι θέσεις των γενικών γραμματέων του υπουργείου. Ο τρίτος μέσα σε έναν χρόνο γενικός γραμματέας Υποδοχής Ανδρέας Γκουγκουλής φαίνεται όμως ότι κατάφερε με τη σειρά του και τη βοήθεια του κ. Μουζάλα να υποσκελίσει την Α. Καραγγελή.
Τον Ιούλιο του 2017 βγήκε το ΦΕΚ με τις αρμοδιότητες του κ. Γκουγκουλή, ο οποίος από παλαιό στέλεχος της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ κατάφερε με την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ να βρεθεί στον στενό πυρήνα συνεργατών της Ζωής Κωνσταντοπούλου και μετά διευθυντής στο γραφείο του Παναγιώτη Κουρουμπλή. Οι αρμοδιότητες κάλυπταν όλα τα μήκη και τα πλάτη της δραστηριότητας των δομών φιλοξενίας, παρά το γεγονός ότι το υπουργείο συνεχίζει να διαχειρίζεται μόλις δέκα από αυτές πανελλαδικά, ενώ στις υπόλοιπες δεκάδες εμφανίζονται ως υπόλογοι σε ένα περίπλοκο σχήμα τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εργασίας.
Με αλλεπάλληλες τροπολογίες που ψηφίστηκαν στη Βουλή πριν από τις διακοπές το καθεστώς «εκτάκτων αναγκών» και «εκτός διαδικασιών» βάσει των οποίων διοικούνται όλες αυτές οι δομές, ακόμη και για την πληρωμή των λεωφορείων που μεταφέρουν τους πρόσφυγες, παρατάθηκε έως το τέλος του 2017. Είναι όμως εμφανές ότι όσο τα ευρωπαϊκά κονδύλια αυξάνονται, τόσο μεγαλώνει και το ενδιαφέρον για εκείνον που μπορεί να τα διαχειρίζεται και αυτά αλλά και τις χιλιάδες προσλήψεις προσωπικού που κρίνονται απαραίτητες για τη λειτουργία των δομών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κρίσιμος παράγοντας για την εκπαραθύρωση της κυρίας Καραγγελή ήταν ακριβώς η επιμονή του προϊσταμένου της υπουργού Γ. Μουζάλα να αναλάβει «εδώ και τώρα» το υπουργείο τη διαχείριση περισσότερων δομών.
Για να συμβεί αυτό χρειάζεται, όμως, να λειτουργούν ικανοποιητικά οι επιτελικές δομές του υπουργείου που παραμένουν ανύπαρκτες, να γίνονται γρηγορότερα οι προμήθειες, αλλά και να προσληφθεί προσωπικό που προς το παρόν δεν επαρκεί ούτε για τις δέκα δομές του υπουργείου. Φαίνεται λοιπόν ότι κατά κάποιον τρόπο ο κ. Γκουγκουλής δέχτηκε να ικανοποιήσει το σχέδιο του Γ. Μουζάλα, ενώ η διευθύντρια Υποδοχής ζητούσε περισσότερο χρόνο. Το θέμα είναι ότι η κυρία Καραγγελή θεωρείται στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ αν και οι «αλληλέγγυοι» της είχαν καταλογίσει πως έγινε διευθύντρια δεχόμενη να αναλάβει αποστολές που εκείνοι απέφευγαν μετά βδελυγμίας, όπως τις συνεννοήσεις με τις αρχές ασφαλείας και τις πρεσβείες. Ένα άλλο θέμα είναι ότι με το σχέδιο αυτό το χάος των αρμοδιοτήτων επιτείνεται και η εξουσία συνεχίζει να ασκείται μοιραία όχι μέσω των υπαλλήλων του υπουργείου, αλλά από τον ίδιο τον υπουργό Γ. Μουζάλα μέσω των συμβούλων στο γραφείο του, τους οποίους φρόντισε μάλιστα να αυξήσει. Όταν, όμως, ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται εξωθεσμικά, για ποιον λόγο θα έπρεπε ο κ. Μουζάλας να κόπτεται για εφαρμογή θεσμοθετημένων διαδικασιών;
Το πρόβλημα είναι ότι αυτές ακριβώς οι εξωθεσμικές διαδικασίες οδήγησαν, μεταξύ άλλων, τον περασμένο χειμώνα στον θάνατο ανθρώπων από κρύο στα παγωμένα hotspot των νησιών. Οι εντάσεις λόγω υπερπληθυσμού δεν έπαψαν ποτέ να βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη και ενίοτε να εξελίσσονται σε σοβαρά επεισόδια. Τα οποία όμως έκαναν πολλούς κυνικούς να χαίρονται καθώς πίστεψαν ότι οι εικόνες που προκάλεσαν ταξίδεψαν γρήγορα και εμπόδισαν πολλούς ανθρώπους να επιδιώξουν διάσχιση της Μεσογείου – περισσότερους ίσως από τα μέτρα που λάμβαναν οι τουρκικές αρχές στο πλαίσιο της ευρωτουρκικής δήλωσης.
Εμπόδια σε εργασία-εκπαίδευση
Στην ενδοχώρα, η κατάσταση με τη φιλοξενία των προσφύγων έ χει κάπως βελτιωθεί κυρίως για όσους έχουν ζητήσει άσυλο και φιλοξενούνται προσωρινά σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα αν τί γ ια τους καταυλισμούς των κοντέινερ. Το πρόβλημα είναι ότι αυτές οι ευκολίες αφορούν όσους περιμένουν να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες και όχι όσους λαμβάνουν άσυλο. Κανονικά όσοι αναγνωρίζονται πρέπει να μεταπίπτουν σε άλλο καθεστώς και να αναζητούν αλλιώς την τύχη τους ψάχνοντας για σπίτι και δουλειά, όπως οι υπόλοιποι νόμιμοι κάτοικοι της χώρας. Εδώ η προετοιμασία είναι επιεικώς ανύπαρκτη πέραν κάποιων πληροφοριών για χορήγηση κρατικής γης σε λίγες εκατοντάδες ανθρώπους που θα ήθελαν να γίνουν αγρότες.
Μια άλλη δυσεξήγητη πρόσφατη πρωτοβουλία της κυβέρνησης αφορά την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων μέσα από μια ρύθμιση που εμφανίστηκε σ το Προεδρικό Διάταγμα για την επιλογή σημαιοφόρων με κλήρωση και προκάλεσε σφοδρή αντιπαράθεση με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Ενώ υπήρχε νόμος που επέτρεπε την εγγραφή παιδιών σε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία ακόμη και με ελλιπή δικαιολογητικά (έτσι έγιναν και πολλές εγγραφές πέρυσι από δομές αλληλέγγυων), στο ΠΔ προβλέπεται ότι οι γονείς πρόσφυγες πρέπει να φέρουν τα δικαιολογητικά (π.χ. πιστοποιητικό γέννησης από το ληξιαρχείο στο Χαλέπι). Εάν αυτό δεν συμβεί και αφού περάσει ένα τρίμηνο, αρμόδιος για την «οριστική διευθέτηση του ζητήματος είναι ο οικείος Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης». Θα αποφασίσει λοιπόν ο περιφερειακός διευθυντής και όλοι μπορούν να φανταστούν πώς θα συμβεί αυτό εάν σ το μεταξύ έχουν γίνει εκλογές και μια συν τηρητική κυβέρνηση βρίσκεται σ την εξουσία.
Με προφανή στόχο τη συσκότιση της κατάστασης, η κυβέρνηση Τσίπρα πήρε άλλη απόφαση και από τις 14 Αυγούστου 2017 έπαψε να εν ημερώνει τόσο για τον αριθμό των προσφύγων που βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος (62.206 έως τότε) όσο και για τον αριθμό των δομών που τους φιλοξενούν. Παρά την κατά καιρούς θέσπιση διάφορων συντονιστικών οργάνων και ειδικής γραμματείας σ το υπουργείο του Ν. Παππά, από τ ην παραπάνω ημερομηνία εκδίδεται καθημερινά μια λίστα η οποία, αν και έρχεται με email υπό τον τίτλο «Αποτύπωση της εθνικής εικόνας κατάστασης για το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα», περιλαμβάνει μόνο όσους βρίσκονται στα νησιά! Με βάση λοιπόν αυτή την καταγραφή, οι διαμένον τες στα νησιά έχουν μειωθεί από 14.463 σ τις 14/8 σε 13.600 σ τις 27/8. Αυτό συνέβη παρά τις αφίξεις που μεσολάβησαν διότι σ το μεταξύ μεταφέρθηκαν άνθρωποι σ την ενδοχώρα. Μόνο που δεν υπάρχει πουθενά καταγραφή για το πού ακριβώς πήγαν και σε ποιες δομές…
Μια άλλη εξέλιξη που αναμένεται με αγωνία είναι η έκδοση της απόφασης του ΣτΕ σχετικά με το αν η Τουρκία θεωρείται «ασφαλής τρίτη χώρα». Η εκδίκαση είχε γίνει τον περασμένο χειμώνα, αλλά η εκκρεμότητα παρέμεινε παρά τις πληροφορίες ότι η απόφαση θα έβγαινε πριν από το καλοκαίρι. Εάν το ΣτΕ κρίνει την Τουρκία ασφαλή και εάν δεν μεσολαβήσουν προσφυγές σε άλλα ευρωπαϊκά όργανα, θα ανοίξει ο δρόμος για χιλιάδες επιστροφές προσφύγων. Εν νοείται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει σε αυτή την κατεύθυνση που προβλεπόταν και στην ευρωτουρκική δήλωση. Για τον ίδιο λόγο, άλλωστε, είχε αλλάξει πέρυσι και η σύνθεση των Δευτεροβάθμιων Επιτροπών ώστε αυτές να στελεχώνονται από εν ενεργεία δικαστικούς και μάλιστα με αποδοχές 2.400 ευρώ έκαστος.
Μεταξύ κυνισμού και υπεραισιοδοξίας κινούνται και οι εκτιμήσεις για το τι θα συμβεί με τον κανονισμό του Δουβλίνου ειδικά μετά την αναμενόμενη επανεκλογή της Άνγκελα Μέρκελ. Άλλοι εκτιμούν πως αυτό θα της επιτρέψει να πιέσει περισσότερο τις χώρες δορυφόρους της, ώστε να δεχτούν και αυτές πρόσφυγες σ τα εδάφη τους. Εάν αυτό σημαίνει περισσότεροι πρόσφυγες σε ασφαλές έδαφος ή λιγότεροι σ τη Γερμανία, το μέλλον θα το δείξει σύντομα.
