Ο χρυσαυγίτικος «συνδικαλισμός» στο Πέραμα
Η συνάντηση των εργολάβων της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης του Περάματος με τον αρχηγό της Χρυσής Αυγής, οι 380 χιλιάδες ευρώ που άλλαξαν χέρια, και η προσπάθεια της Χρυσής Αυγής να ελεγξεί το συνδικαλισμό της περιοχής προς όφελος των εφοπλιστών, «διορθώνοντας» τις αποτυχίες της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ.
Η επίθεση περίπου 50 μελών της Χρυσής Αυγής εναντίον 20 μελών του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, αποτελεί βασικό κρίκο σε μια μακριά αλυσίδα γεγονότων, η οποία έχει στο επίκεντρό της τον εξοβελισμό του ταξικού συνδικάτου από τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη του Περάματος.
Στη δολοφονική επίθεση που σημειώθηκε στη Λεωφόρο Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια αφισοκόλλησης την Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου, χρησιμοποιήθηκαν σιδερολοστοί και κοντάρια στην άκρη των οποίων είχαν προσαρμοστεί καρφιά. Τα μέλη της Χρυσής Αυγής τραυμάτισαν εννιά στελέχη του ΚΚΕ, που διακομίστηκαν στο νοσοκομείο. Μεταξύ των τραυματιών ήταν και ο πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά Σωτήρης Πουλικόγιαννης, που ηγείται των εργαζομένων στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, καθώς και άλλα μέλη της διοίκησης του συνδικάτου.
Την προσπάθεια εξοστρακισμού της παρούσας διοίκησης του συνδικάτου έχουν αναλάβει εφοπλιστές και μεγαλοεργολάβοι της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, οι οποίοι θέλουν με κάθε τρόπο να μειώσουν δραστικά τα μεροκάματα –κυμαίνονται από 55 έως 90 ευρώ μεικτά– και να συντρίψουν κάθε εργασιακό δικαίωμα, ώστε να επισκευάζουν με το μικρότερο δυνατό κόστος τα πλοία τους. Η εκδήλωση της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, στα τέλη του 2008, επιτάχυνε τους σχεδιασμούς εφοπλιστών και μεγαλοεργολάβων είτε για αλλαγή στη διοίκηση του συνδικάτου, είτε για την ολοκληρωτική του συντριβή.
Οι αρχικές αποτυχημένες προσπάθειες της εργοδοσίας και των μεγαλοεργολάβων, μέσω συνδικαλιστών κυρίως από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, να δημιουργήσουν έναν αντισύνδεσμο μέσα στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, ο οποίος θα αποδυνάμωνε το συνδικάτο, και στη συνέχεια να κυριεύσουν το συνδικάτο εκ των έσω με την εκλογική διαδικασία, τους οδήγησαν να βάλουν στο παιχνίδι τη Χρυσή Αυγή. Αλλωστε η Χρυσή Αυγή δεν έκρυψε ποτέ τη… συμπάθειά της για το εφοπλιστικό κεφάλαιο. Υπάρχουν πλήθος ερωτήσεων στη Βουλή και δημόσιων τοποθετήσεων των στελεχών της για την ανάγκη παραχώρησης ακόμη περισσότερων προνομίων στους εφοπλιστές, από τους οποίους, όπως έχει υποστηριχτεί σε ρεπορτάζ, ενισχύονται και οικονομικά.
Η στενή συνεργασία της εργοδοσίας με τη Χρυσή Αυγή για την άλωση της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης ξεκίνησε, βάσει εγκυρότατων πληροφοριών, σε συνάντηση που είχαν σε νυχτερινό κέντρο στη Συγγρού, λίγο μετά τις εθνικές εκλογές του 2012, εφτά εργολάβοι της Ζώνης με τον αρχηγό της Χρυσής Αυγής Νίκο Μιχαλολιάκο και τους Ηλία Κασιδιάρη και Γιάννη Λαγό. Ας δούμε αναλυτικά το χρονικό αυτών των γεγονότων.
Από την ακμή στο… ολοκαύτωμα
Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη του Περάματος αποτελούσε τη «βαριά βιομηχανία» της περιοχής του Πειραιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις αρχές της δεκαετίας του ’80 αριθμούσε 30.000 εργαζόμενους. Οι κατευθύνσεις και οι αποφάσεις της τότε ΕΟΚ, ιδιαίτερα μετά το 1984, ήθελαν την ευρύτερη περιοχή του λιμανιού του Πειραιά να αλλάζει χρήση και να μετατρέπεται αμιγώς σε λιμάνι υπηρεσιών χωρίς το κομμάτι της επισκευής. Μάλιστα, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1995 επιχείρησε βίαια να κλείσει τη Ζώνη, αλλά χάρη στη δυναμική αντίδραση των εργαζομένων και του λαού του Πειραιά κάτι τέτοιο δεν επιτεύχθηκε. Ωστόσο, όσο περνούσαν τα χρόνια, η Ζώνη και οι εργαζόμενοι συρρικνώνονταν με αποτέλεσμα τον Αύγουστο του 2008, λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση, να αριθμεί 6.500. Σήμερα, οι εργαζόμενοι στη Ζώνη δεν ξεπερνούν τους 350.
Η έναρξη της κρίσης χτύπησε με σφοδρότητα τη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη και αυτό γιατί η τελική αιτία όλων των πραγματικών κρίσεων παραμένει πάντα η φτώχεια και ο περιορισμός της κατανάλωσης των μαζών. Ο περιορισμός της κατανάλωσης των μαζών είχε ως άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση των δρομολογίων των πλοίων που είναι επιφορτισμένα με τη μεταφορά εμπορευμάτων στα καταστήματα και πρώτων υλών στα εργοστάσια καθώς τα τελευταία μείωσαν το ρυθμό των παραγγελιών. Τα ναύλα έπεσαν, πολλά πλοία έφυγαν κι ακόμα λιγότερα κατέφευγαν στη Ζώνη για επισκευή.
Πρώτη απόπειρα για επιβολή μισθών Κίνας
Τότε, εφοπλιστές και μεγαλοεργολάβοι βρήκαν την ευκαιρία να εντείνουν την προπαγάνδα τους και να επιρρίψουν τις ευθύνες για την αναδουλειά στα συνδικάτα της Ζώνης, τα οποία με τα υψηλά μεροκάματα που απαιτούν δημιουργούν πρόβλημα με αποτέλεσμα να φεύγουν οι δουλειές. Στην αρχή η επιχειρηματολογία αυτή βρήκε πρόσφορο έδαφος ανάμεσα στους εργαζόμενους. Μπήκε σε εφαρμογή η προσπάθεια δημιουργίας του αντισυνδέσμου, ο οποίος θα ήταν υπό τον πλήρη έλεγχο των μεγαλοεργολάβων με τη φιλοδοξία μάλιστα να λειτουργεί και ως γραφείο ευρέσεως εργασίας για τους εργάτες της Ζώνης με μεροκάματα, φυσικά, των 20 και 30 ευρώ.
Το εγχείρημα κατέρρευσε ενάμιση χρόνο αργότερα καθώς η δουλειά των συνδικάτων της Ζώνης με συνεχείς συσκέψεις, ενημερώσεις και περιοδείες στους χώρους δουλειάς και πειστική επιχειρηματολογία δεν άφησε κανένα περιθώριο αντίδρασης στους μεγαλοεργολάβους. Άλλωστε οι συνάδελφοί τους στον Σκαραμαγκά, στην Ελευσίνα, στο Νεώριο, εκεί όπου τα σωματεία είναι επί δεκαετίες κυβερνητικότερα των εκάστοτε κυβερνώντων, εκεί όπου ακόμα και η λέξη απεργία είναι επικηρυγμένη και τα μεροκάματα είναι καθηλωμένα επί χρόνια, εκεί όπου δεν ακούγεται άχνα από τις συνδικαλιστικές πλειοψηφίες, αντιμετωπίζουν χειρότερα προβλήματα.
Ο δρόμος των εκλογών αποδείχτηκε κακοτράχαλος
Το 2011 μπαίνει σε εφαρμογή το σχέδιο της κυρίευσης του συνδικάτου μέσω των εκλογών με πρωταγωνιστές πάλι συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, με τη σχετική συνδρομή των συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ. Η επιχειρηματολογία ήταν πάλι στο ίδιο μοτίβο, πιο «εκλεπτυσμένη» αυτήν τη φορά κι έχοντας ως γαρνιτούρα και τις ευθύνες της κυβερνητικής πολιτικής.
Ωστόσο το βασικό μέτωπο ήταν εναντίον της πρακτικής του συνδικάτου το οποίο θεωρούνταν υπεύθυνο επειδή δεν έβαζε νερό στο κρασί του ώστε να μειωθούν οι απαιτήσεις και τα μεροκάματα όπως επιτάσσει ο ανταγωνισμός για να μην πηγαίνουν οι εφοπλιστές τα πλοία τους στην Τουρκία. Επιχειρηματολογούσαν μάλιστα πως, αν φύγει το ΠΑΜΕ, θα έρθουν οι δουλειές και οι εργάτες θα βρουν δουλειά. Οι εκλογές που ακολούθησαν δεν τους δικαίωσαν, καθώς την πλειοψηφία ξαναπήραν οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ, κι έτσι για δεύτερη φορά δεν τα κατάφεραν.
Το «deal» σε νυχτομάγαζο της Συγγρού
Η τροπή αυτή ανάγκασε εφοπλιστές και μεγαλοεργολάβους να βάλουν στο παιχνίδι τη Χρυσή Αυγή, που όλο αυτό το διάστημα δυνάμωνε στην περιοχή του Πειραιά. Λίγο μετά τις εκλογές του 2012, υπήρξε συνάντηση σε γνωστό νυχτερινό κέντρο της Συγγρού εφτά εργολάβων της Ζώνης με τον ίδιο τον αρχηγό της Χρυσής Αυγής Νίκο Μιχαλολιάκο και τους Ηλία Κασιδιάρη και Γιάννη Λαγό. Εκεί μπήκαν οι βάσεις ώστε η Χρυσή Αυγή να δημιουργήσει δικό της συνδικάτο μέσα στη Ζώνη και παράλληλα οι μεγαλοεργολάβοι να προτιμούν εργάτες που θα υποδεικνύει η Χρυσή Αυγή. Το ποσό «εκκίνησης» που δόθηκε στη Χρυσή Αυγή για την εφαρμογή αυτού του σχεδίου ανέρχεται στα 380.000 ευρώ.
Αμέσως προσπάθησαν να βάλουν υπό τον έλεγχό τους τη Ζώνη. Οι μεγαλοεργολάβοι αρχίζουν να παίρνουν εργαζόμενους κατά βάση αυτούς που υποδεικνύουν ανώτερα στελέχη της Χρυσής Αυγής. Την ίδια στιγμή η Χρυσή Αυγή αναπαράγει τα ιδεολογήματα της κυβέρνησης για την ανάγκη να μειωθούν οι μισθοί, να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί, αναλαμβάνοντας έτσι επί της ουσίας, για λογαριασμό της κυβέρνησης, τη βρώμικη δουλειά ώστε να κατακρημνιστούν τα μεροκάματα και να εξαϋλωθούν τα εργασιακά δικαιώματα, στη βάση των δουλεμπορικών γραφείων που έχει στήσει η Χρυσή Αυγή, με την επωνυμία «Γραφείο Ευρέσεως Εργασίας Ελλήνων», σε Στερεά Ελλάδα, Εύβοια, Κω κ.α. και μεροκάματο από 18-20 ευρώ.
Η αποφασιστική αντίδραση του Συνδικάτου επιβάλλει σε μεγάλο βαθμό την αναδίπλωση αυτής της πρακτικής. Το επόμενο διάστημα η Χρυσή Αυγή επιχειρεί να δημιουργήσει κλίμα πολεμικό σε βάρος των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ προσπαθώντας να στήσει επεισόδια σε βάρος τους, με αγανακτισμένους εργάτες που διαμαρτύρονται για την ανυπαρξία δουλειάς και επιρρίπτουν την ευθύνη στο ΠΑΜΕ, που αγωνίζεται για καλύτερα μεροκάματα.
Συναντήσεις και εκτός συνόρων της κυβέρνησης με εφοπλιστές
Το κατάλληλο λίπασμα σε αυτή την προοπτική προσφέρει η ίδια η κυβέρνηση. Στις 12 Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Ναυτιλίας & Αιγαίου κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης συναντήθηκε με τους έλληνες εφοπλιστές του Λονδίνου στη βρετανική πρωτεύουσα. Στη διάρκεια συνάντησης που είχε με τα μέλη της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας (Greek Shipping Cooperation Committee) με επικεφαλής τον πρόεδρο Χαρ. Φαφαλιό, ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης τους προέτρεψε να φέρουν τα πλοία τους κάτω από την ελληνική σημαία. Πίσω από τις κλειστές πόρτες, ένα από τα χαρτιά που έριξε στο τραπέζι ο υπουργός, για να δελεάσει τους εφοπλιστές, είναι νομοσχέδιο που ετοιμάζει η κυβέρνηση για να μειώσει τους μισθούς στα πληρώματα των πλοίων. Σύμφωνα με εφοπλιστικούς κύκλους, ο υπουργός παρουσίασε τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης και πρόβαλε την αποφασιστικότητά της να υλοποιήσει το σχέδιο.
Είχε προηγηθεί επιστολή των εφοπλιστών του Λονδίνου προς τον υπουργό, στην οποία μεταξύ άλλων αναφερόταν «ότι η Επιτροπή θα υποστηρίξει το έργο που έχει αναλάβει ο κ. Βαρβιτσιώτης και που δεν είναι άλλο από την επιτυχή αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων που θεωρούνται πρώτης προτεραιότητας για την ελληνική ναυτιλιακή βιομηχανία».
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στις 18 Ιουλίου, σε συνάντηση που είχε ο Α. Σαμαράς στο Μέγαρο Μαξίμου με την «Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών», παρουσία του Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, δεσμεύτηκε να επιταχύνει τις διαδικασίες για την κατάθεση νομοσχεδίου που θα καταργεί τις συλλογικές συμβάσεις και θα ανοίγει το δρόμο για την επιβολή ατομικών συμβάσεων στους ναυτεργάτες ισοπεδώνοντας τους μισθούς τους.
Τη σκυτάλη παίρνει ζεστά η Χρυσή Αυγή
Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 8 Αυγούστου, κλιμάκιο της Χρυσής Αυγής με επικεφαλής τον βουλευτή Γιάννη Λαγό επισκέφθηκε τη Ζώνη. Η ιστοσελίδα της Χρυσής Αυγής, αφού ανακοίνωνε τη μελλοντική σύσταση του πρώτου εθνικιστικού σωματείου στη Ζώνη, έγραφε: «Εκεί, η εικόνα που αντίκρισαν ήταν η εικόνα της απόλυτης εγκατάλειψης. Εκεί που άλλοτε ήταν γεμάτο εργάτες και ζωή, σήμερα, μετά τη λαίλαπα του σταλινικού τύπου συνδικαλισμού της Αριστεράς και του ΠΑΜΕ, πλέον δεν υπάρχει τίποτα».
Τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου, λίγες μέρες μετά την επίθεση εναντίον των μελών του ΚΚΕ, σε εκδήλωση της Χρυσής Αυγής στην περιοχή, σε ομιλία του ο Γιάννης Λαγός έδωσε εκ νέου το στίγμα της φασιστικής οργάνωσης: «Για την κατάντια αυτή [σ.σ.: της Ζώνης] φταίνε –και το δηλώνω ξεκάθαρα γιατί το γνωρίζω πάρα πολύ καλά αυτό– οι επαγγελματίες συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ, το οποίο εδώ και 10-15 χρόνια διέλυσε τα πάντα […]. Αυτοί οι άνθρωποι έκαναν τρομερές απεργίες για τρομαχτικά ασήμαντα ζητήματα και κατάφεραν να διαλύσουν όλες τις υποδομές που υπήρχαν». Αυτά τα επιχειρήματα τα αναπαρήγαγαν σε κάθε κινητοποίηση που αποφασιζόταν μέσα από τα συνδικάτα της Ζώνης, οι εφοπλιστές, η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ ως κυβερνήσεις, και βέβαια και η Χρυσή Αυγή.
